Een intrigerend boek

'De reparatie van de wereld' van Slobodan Snajder is een intrigerend boek, niet alleen om de voor mij nog grotendeels nieuwe historische inhoud (de verwarring in Oost-Europa rond WOII), maar ook door de koppeling met het levensverhaal van een door het Hitler-regime bepaalde 'Volksduitser', die in deze (etnische) chaos keuzes moet maken. Keuzes waardoor hij door anderen en hemzelf steeds weer wordt gezien als outsider, die zich eerst moet bewijzen om geaccepteerd te worden. Als lezer word je meegenomen in dit proces dat soms bestaat uit rationele overwegingen en overlevingsdrang, maar even zo vaak uit lafheid, opportunisme, liefde of gebrek aan daadkracht. Een belangrijke rol spelen alle ontmoetingen onderweg met medestanders en andersdenkenden in verschillende gedaanten, vijanden, bevelhebbers, boeren, gevangenen en vluchtelingen, maar ook de nog ongeboren zielen en de al gestorvenen. Allemaal - zoals één van hen stelt - vonkjes van 'goddelijkheid' die idealiter een bijdrage leveren aan de 'reparatie van de wereld', die de mensen zo gruwelijk hebben verwoest. Kortom: veel stof tot nadenken.