De Amerikaanse bibliotheek in Parijs tijdens de Tweede Wereldoorlog

De Frans-Amerikaanse schrijfster Janet Skeslies-Charles raakte tijdens haar werk geïntrigeerd door de Amerikaans bibliotheek in Parijs en besloot onderzoek te gaan doen naar de geschiedenis ervan. De bibliotheek die in 1917 zijn deuren opende, was bedoelt om de Amerikaanse soldaten van boeken te voorzien. De bibliotheek bleef daarna open, ook toen andere bibliotheken werden gesloten tijdens de Tweede Wereldoorlog, lukte het deze bibliotheek om die tijd door te komen.

In dit boek staat de Amerikaanse bibliotheek in Parijs centraal. Van de personages die een rol spelen in het boek, zijn er volgens het nawoord een aantal die daar echt hebben gewerkt. Het verhaal is fictie, maar er is wel gebruik gemaakt van ware gebeurtenissen.

Hoofdpersonage is Odile, helft van een tweeling en beschermd opgevoed. Ze wil graag werken, maar dat wordt door haar vader (politiecommissaris) niet aangemoedigd. Wat hij wel aanmoedigt is de zoektocht naar een geschikte man en hij nodigt dan ook regelmatig agenten uit om mee te eten. Odile zet haar zin door en gaat werken in de Amerikaanse bibliotheek in Parijs. Het is allemaal gezellig tot de Duitsers Parijs binnenvallen. De bibliotheek blijft open, maar niet iedereen kan blijven. Met een Engelse of Amerikaanse nationaliteit is het niet langer veilig. Ook bepaalde klanten mogen niet langer komen (met name Joodse mensen), wat ze creatief oplossen door de boeken bij hen langs te brengen, overigens niet zonder gevaar.

Er is nog een tweede tijdlijn die speelt in Amerika. Hier is het meisje Lily het hoofdpersonage. Ze verliest op jonge leeftijd haar moeder, maar vindt een vriendin in haar buurvrouw (Odile), die alleen woont en zich altijd afzijdig heeft gehouden. Dat Odile een groot geheim meedraagt over haar verleden is snel duidelijk, maar wat dat is wordt pas aan het einde van het boek uitgewerkt. Deze verhaallijn lijkt nogal los te staan van het verhaal van Odile in Parijs en lijkt niets toe te voegen. Het is een coming-of-age verhaal waarin rouw, vriendschap en vertrouwen als thema's zijn uitgewerkt. Maar heel veel gebeurt er niet en pas op het einde wordt de rol van Lily duidelijk.

De verhaallijn van de Amerikaans bibliotheek in Parijs tijdens de Tweede Wereldoorlog is een stuk interessanter, maar het tempo van vertellen is erg traag. Ook hier gebeurt relatief weinig, maar het geeft wel een goed beeld van Parijs tijdens de Duitse overheersing. Interessant is het om te zien hoe de medewerkers van de bibliotheek omgaan met de nieuwe regels en hoe ze eigen verzet ontwikkelen door boeken te gaan bezorgen.

Doordat de vader van Odile bij de politie werkt, krijgen we ook een idee van de rol die de agenten hebben gespeeld tijdens de oorlog. Zij ontvingen (vaak) anonieme brieven waarin verdachten handelingen of personen werden verraden. Het was aan de politie om die zogenaamde Crow-letters te onderzoeken en personen op te halen voor 'verhoor'. Ze werkten zo mee met het Nazi regime en veel opgepakte mensen kwamen nooit meer terug.

Odile is het middelpunt van het verhaal en veel wordt vanuit haar perspectief verteld, maar soms wisselt het ineens en komt er een hoofdstuk vanuit een ander personage, wat weer een andere blik op de gebeurtenissen geeft.
Odile doet wat ze kan en wordt door de oorlog snel volwassen, wat niet wegneemt dat ze op een bepaald moment een slechte keuze maakt, een die haar het hele leven zal achtervolgen.

De bibliotheek van Parijs is een historische roman over gewone mensen en hun liefde voor boeken en de inzet die ze leverden om tijdens de oorlog toch lezers van boeken te voorzien. Een boek over rouw en verdriet, maar ook over hoop, vertrouwen en doorzettingsvermogen.

Recenie is gebaseerd op het lezen van de Engelse versie