Een chaotisch verhaal

Ik gaf je ogen en je keek in de duisternis is de tweede roman van de Catalaanse auteur Irena Solà. ‘Een folk-horror verhaal met duistere hoekjes’ staat er in de quote op de achterzijde. De vertaling is van Adri Boon.

Deze roman las ik voor de leesclub van Hebban. De sneakpreview die vooraf te lezen was, beviel me wel. Een groep vrouwen die heel beeldend een maaltijd bereiden en ondertussen een redelijk komisch verhaal vertellen waarbij ze zelf moeten lachen. Voldoende vragen komen naar boven, wie zijn die vrouwen en hoe passen ze in het verhaal. Dat de preview een selectie van halverwege het boek is een aparte keuze. En achteraf is het niet echt representatief voor de rest van het boek.

Het eerste hoofdstuk Dageraad is nog goed te lezen. De eerste zin, een met een opsomming van woorden en synoniemen, zet gelijk de toon. Het personage Margarida zit in een wake bij haar moeder en wacht tot ze zal overlijden. Ondertussen denkt ze aan gebeurtenissen van vroeger. Er komen veel namen en verwijzingen naar voren, die pas later in het boek een vervolg krijgen.

Daarna werd het voor mij een chaotisch verhaal. Het idee van een verhaal waarin volksverhalen en legendes zijn verweven is aansprekend, maar de manier waarop het in dit boek is gedaan was voor mij te abstract. In de korte samenvatting staat dat het ‘meeslepend, geestig, cerebraal en zintuigelijk’ is. Plastisch, complex en chaotisch is meer zoals ik het heb beleefd. Net als je denkt weer in de flow van het/een verhaal te komen, maakt de tekst een afslag en ben je het als lezer kwijt.

Het is een knap stuk schrijfwerk en compliment voor de vertaler. Het boek zal niet onverdiend op de shortlist van de Europese literatuurprijs terecht zijn gekomen. Maar het is een boek voor liefhebbers, geen boek voor een breed publiek.

Ik gaf je ogen[..] is een boek dat moeilijk is te beoordelen. Het is een bijzonder boek en de schrijfkunst van de auteur is duidelijk. Maar om te lezen is het een crime. Waarschijnlijk helpt het om het een tweede of derde keer te lezen. Met de kennis die je opdoet gedurende het boek, krijgen eerdere delen een uitleg. Maar dan moet je wel zin hebben om opnieuw het boek in te duiken.

Het mag duidelijk zijn, dit was mijn boek niet. Te hoog gegrepen, te literair. Het meelezen in een leesclub was leuk en de inzichten van anderen ook, maar mijn grens is bereikt.