Het mysterie rond de kleine moai

De geschiedenis van Paaseiland kan gezien worden als een van de grootste mysteries aller tijden en De stenen goden van Jeroen Windmeijer benadrukt dit op alle mogelijke manieren. Over de jaren heen zijn de beelden op het eiland een van de grootste mysteries geweest. Waar komen ze vandaan? Wie heeft ze gemaakt? Hoe zijn ze vervoerd? Het verhaal van De stenen goden begint bij de vondst van een kleine moai die uiteindelijk in Middelburg terecht komt. Onder andere door middel van die moai wil monique een tentoonstelling over Jacob Roggeveen in Middelburg realiseren en is de Middelburgse antropoloog student Anthoni op Paaseiland onderzoek aan het doen naar de moais en hun geschiedenis.

Het boek wordt vormgegeven door twee aparte verhalen die toch enige overlap met elkaar vertonen. Anthoni is voor drie weken op Paaseiland om onderzoek te doen en daarbij leert hij verschillende mensen met verschillende verhalen kennen. Het wordt hem al snel duidelijk dat niet iedereen op een lijn zit met betrekking tot de geschiedenis van Paaseiland en daar ook erg overtuigd over kan zijn. Voor Anthoni is het lastig om onafhankelijk te blijven tussen de verschillende verhalen en theorieën, omdat het onmogelijk is om geen vriendschappelijke relaties aan te gaan. Daarnaast is Monique een tentoonstelling vorm aan het geven met zo ongeveer alle problemen die je maar kunt bedenken. Ze krijgt te maken met verschillende tegenslagen te maken waar ze het beste van probeert te maken, niet altijd met evenveel succes.

Jeroen Windmeijer weet in dit boek ook subtiel actuele problemen aan te snijden, zoals klimaatveranderingen. Het grondstoffenverbruik en de uitputting daarvan en het stijgen van de zeespiegel. Een erg interessante voorspelling die gedaan wordt is dat de volgende oorlog niet over olie zal gaan maar over water zal gaan. Ook wordt er gesteld dat Paaseiland klein en relatief geïsoleerd is dat het net een klein ecosysteem is en dat de rest van de wereld hetzelfde lot te wachten staat qua uitputting van bepaalde grondstoffen.

In conclusie is het een interessant en actueel verhaal, maar biedt het niet antwoorden over de geschiedenis van Paaseiland. De reden van het ontbreken van die antwoorden is wel duidelijk, omdat tot op heden daar nog steeds onderzoek naar gedaan wordt. Aanvullend biedt het concept van twee verhalen en twee hoofdpersonen extra mogelijkheden voor de schrijven en die worden door Jeroen Windmeijer goed benut, ook al is dat niet voor iedere lezer weggelegd.