Hars

Hars vertelt het verhaal over de zesjarige Liv. Haar ouders hebben haar als ‘overleden’ opgegeven bij de politie, want haar vader is de enige die voor haar kan zorgen en haar veilig kan houden. In een afgelegen landhuis verzamelen vader en dochter steeds meer spullen. Die ze vinden, weghalen of van andere mensen meenemen omdat ze er toch niets meer mee doen. Liv moet zich verborgen houden in een container. Ze hoeft niet naar school en leert lezen en schrijven van haar moeder. Zo kan ze altijd bij haar ouders blijven. Terwijl Liv kijkt hoe haar vader dingen in elkaar zet, wordt haar moeder steeds groter tot ze het huis niet meer uit kan. Gelukkig is haar tweelingbroertje Carl meestal wel nog in de buurt, maar vreemd genoeg is Liv de enige die hem kan zien.

Wat een beschrijving, verontrustend en excentriek. Ik kon niet wachten om erin te beginnen en zodra ik het eerste hoofdstuk had gelezen, kon ik het boek niet meer wegleggen. Binnen twee dagen was ik erdoorheen en was ik omvergeblazen. Het grootste deel van het verhaal wordt vanuit Livs perspectief verteld. Op een zeer eerlijke, open en ongedwongen manier neemt ze de lezer mee in haar verhaal, in haar werkelijkheid. Omdat ze nauwelijks in contact komt met onbekende mensen of kinderen van haar eigen leeftijd, weet ze niet beter dan dat dit de manier is waarop een mens hoort te leven. Er gebeuren een aantal verontrustende en aangrijpende dingen in het verhaal die een kind van Livs leeftijd niet mee hoort te maken. Maar de manier waarop het wordt beschreven en vanuit Livs perspectief gade wordt geslagen is meesterlijk.

Vanuit ons als lezer klopt het verhaal niet, het is duister, rauw, genadeloos en aangrijpend. Maar de manier waarop de auteur het verhaal vanuit het oogpunt van een zesjarige heeft geschreven is echt wonderbaarlijk. Er zit een hoog tempo in het verhaal en door de korte hoofdstukken en alinea’s (een beetje zoals de gedachten van kinderen wel eens kunnen werken) kun je vlot doorlezen. Maar hoe verder het verhaal vordert hoe verontrustender en onaangenamer het wordt. Er gebeuren steeds vreemdere en opmerkelijke dingen. De situatie dreigt uit de hand te lopen en er zijn ook mensen van buitenaf die zich ermee beginnen te bemoeien. Deze buitenstaanders krijgen een eigen perspectief waardoor die bizarre omstandigheden vanuit hun oogpunt wordt beschreven. Wanneer dat gebeurt, wordt je als lezer weer met je neus op de feiten gedrukt: dit is gewoon niet oké.

Het verhaal werkt langzaamaan naar een hoogtepunt toe. Een ontknoping waarvan we allemaal hoopten dat die zou komen, maar niet precies op die manier. Maar hoe kan zo een verhaal nou eindigen zoals je als lezer zou verwachten. Dat kan natuurlijk niet en dat zorgt ervoor dat je als lezer weer wordt verrast. Om niet te veel in te gaan op de eigenaardigheden of details uit het verhaal, zeg ik alleen nog maar dat dit verontrustende verhaal een hoop eerlijkheid, bizarre dingen en ook wel wat krachtige boodschappen bevat. Af en toe is het ook gewoon interessant en ook wel leerzaam om een boek te lezen dat uit een kinderperspectief is geschreven. Zeker als het op zo een sterke en bekwame manier wordt gedaan als Ane Riel in dit verhaal heeft gedaan.