Professionele gids door witwasland

Roel Janssen (1947), redacteur van het NRC Handelsblad, staat vooral bekend om zijn financiële thrillers waarin hij op beheerste wijze actuele problematiek inzichtelijk maakt, zonder overigens het misdaadelement te vergeten. In De tiende vrouw draait hij de zaken om en maakt criminele activiteiten aanschouwelijk zonder de actuele financiële problematiek te verwaarlozen.
In De tiende vrouw maken we kennis met projectontwikkelaar Eric Pincoff, een rijzige vijftiger die grootse plannen heeft. Hij wil een vliegveld in zee aanleggen. Kosten tussen de 50 en 70 miljard euro. Bovendien wil Pincoff zijn Stichting Carlomagnus leven inblazen, die tot doel heeft Europa weer een gevoel van gemeenschappelijkheid te geven. Als er een aanslag op Eric’s leven wordt gepleegd, besluit hij met zijn bodyguard Roberto Menendez en de mooie journaliste Tessa een tijdje het land te verlaten. Op zijn zeiljacht de Joyeuse zet het drietal koers naar Guernsey waar de charmante, maar louche bankier Orville wordt opgehaald. Intussen merkt een assistent van de afdeling Ondernemingen en Industrie in Brussel dat zijn bazin Feldmath een garantstelling van 183 miljoen euro heeft afgegeven ten bate van een van de firma’s van Pincoff. Geld dat nu door schuldeisers wordt opgeëist. De jeugdige Tariq gaat op onderzoek uit en stuit op vreemde zaken. Tessa merkt tijdens de wereldreis op de zeilboot dat het niet alleen huurmoordenaars zijn die gevaarlijk kunnen zijn.
Roel Janssen maakt in De tiende vrouw op knappe wijze duidelijk hoezeer bovenwereld en onderwereld met elkaar verweven zijn. Vastgoedhandelaren en advocaten raken al snel betrokken bij witwaspraktijken en allerlei andere criminele praktijken. Zij maken zich kwetsbaar en chantabel. Een situatie waar zware criminelen meedogenloos gebruik van maken. Chantage, afpersing en liquidaties zijn het logisch gevolg. Behalve de grootschalige witwasoperaties laakt Janssen ook de kwetsbaarheid van het systeem van garantstelling, dat tot het verlies van tientallen en zelfs honderden miljoenen euro’s kan leiden.
Om de lezer een extra houvast te geven heeft Janssen zich voor zijn belangrijkste personages losjes gebaseerd op bestaande voorbeelden als Willem Holleeder, wijlen John Mieremet, wijlen Willem Endstra en bodyguard Charlie da Silva. Het is alleen jammer dat het gewelddadige duo Holleeder en Mieremet als een soort clownesk Peppi en Kokki-duo wordt neergezet. Dat doorbreekt de illusie die een romanwerkelijkheid juist wil creëren. Daar staat tegenover dat Janssen veel prachtige ironische momenten heeft ingebouwd. Het feit dat beroepszwendelaar Pincoff tot Ondernemer van het Jaar wordt uitgeroepen bijvoorbeeld of het feit dat juist Tariq, de jongste assistent van de assistente (Sylvane Engelhard) van de eurocommissaris (Lena Feldpath), de onterechte Europese garantstelling ontdekt. En zo zijn er meer voorbeelden.
De tiende vrouw is een intelligent boek, een professionele gids door het zwarte woud van witwasgeld. De financiële mechanismen van onder-, en bovenwereld worden haarscherp ontleed. Het is goed geschreven, uitgebalanceerd, vaak humoristisch en razend spannend. De tiende vrouw is kortweg een criminele combinatie van amusement en informatie.