De geschiedenis herschreven

De 32-jarige Charlie Friend is een nietsnut die in een opwelling van het geld dat hij geërfd heeft een robot aanschaft. Van de 25 gefabriceerde robots, zijn er 13 Eva’s en 12 Adams. De Eva’s zijn al allemaal verkocht, dus moet Charlie genoegen nemen met een Adam. Charlie moet zelf de persoonskenmerken van Adam inprogrammeren. Hij besluit deze taak te delen met zijn buurvrouw Miranda, op wie hij een oogje heeft. Nadat Adam is ingesteld gaat hij aanvankelijk het huishouden doen. Hier blijft het niet bij; Adam ontwikkelt zich supersnel en gaat een belangrijke rol spelen in de relatie tussen Charlie en Miranda.

Adam is een slimme robot. Hij vertoont steeds meer menselijke trekjes, maar – zoals van een robot verwacht mag worden, blijft het een digitaal, dus rechtlijnig ‘denker’. Charlie komt egocentrisch over. Miranda is een vrouw met een geheim.
Wie Aan Chesil Beach van McEwan heeft gelezen zal de overeenkomsten in schrijfstijl opvallen. Aan Chesil Beach gaat over Florence en Edward, die pas gehuwd zijn, totaal verschillende verwachtingen hebben, hetgeen er uiteindelijk toe leidt dat het bij hun huwelijksreis verkeerd afloopt. Een heel ander verhaal dan Machines zoals ik. De auteur geeft duidelijke karakterbeschrijvingen, waardoor de lezer meeleeft met de hoofdpersonen. Vaak geeft hij kleine aanwijzingen naar hetgeen komen gaat, waardoor de lezer geboeid blijft. In beide boeken is er sprake van grote contrasten tussen de karakters van de personages: in Aan Chesil Beach tussen Florence en Edward en in Machines zoals ik tussen Charlie, Miranda en Adam. Hij geeft de gedachten van de hoofdpersonen en de worstelingen waarmee ze omgaan heel helder weer. Echte literatuur dus!

Terwijl Aan Chesil Beach op spanning blijft, zakt het verhaal van Machines als ik in de tweede helft wat in doordat de grote verrassing eraf is. Veel actie is er niet, wel veel discussie tussen de hoofdpersonen en veel beschouwingen. Subplots rond het geheim van Miranda en de door de auteur herschreven gebeurtenissen in de wereld van 1982 zijn onvoldoende in het verhaal geïntegreerd.
Hoofdthema van het verhaal is de vraag wat de gevolgen van kunstmatige intelligentie voor de samenleving zijn en daarmee samenhangend hoe moet men omgaan met ethische kwesties. Hiermee geeft de auteur stof tot nadenken. Daarnaast zijn er meerdere subthema’s, zoals welke invloed heeft de loop van de geschiedenis op de mensheid.

Een prettig lezend boek, maar minder aangrijpend dan Aan Chesil Beach.