Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Een romantisch-realistische roman

Roosje de Vries 26 maart 2016
Gustave Flaubert, Madame Bovary, 1857, 1988, vertaling Hans van Pinxteren

Zeldzaam verrast was ik door de stijl van dit boek. Je zou niet denken dat het in de eerste helft van de 19e eeuw geschreven is. Oké, het is uitgegeven in 1857, dus de tweede helft, maar Flaubert was er al een hele poos aan bezig. Voor Flaubert geldt zeker de frase ’stijl is inhoud’. Ik las deze zinsnede net in Elizabeths Strout, Ik heet Lucy Barton, 2016; daarin wordt die frase toegedicht aan Shakespeare.

De vertelinstantie, de vrije indirecte rede, doet eveneens heel modern aan. Niet is hier een alwetende verteller aan het woord, maar je leest het verhaal door hoofd en hart van de personages. Zo lees je een andere wereld wanneer Charles Bovary in the picture is dan wanneer Emma de focus is.

Volgens Maarten van Buuren in zijn hoorcollege ‘Overspelige vrouwen’ zou Flaubert in dit boek de romanticus, die hij eigenlijk was, vermoorden met de realist, en vice versa. Zeker is dat beide stijlen: de romantische en de realistische aanwezig zijn.

De psychologische karaktertekening is heel scherp en doet ook daarom heel modern aan.
Het plot is goed, de vooruitwijzingen eveneens. Als Emma hoort over de bokaal arsenicum bij de apotheker, weet je al dat ze die later in het verhaal soldaat gaat maken.
Emma lijdt aan wat wij nu bipolariteit zouden noemen, denk ik. Maar dat doet niet zoveel ter zake. Erg sympathiek is zij als personage niet maar je leeft toch wel met haar mee. En al snel denk je: dat gaat fout aflopen.

Blij ben ik dat er ook humor aanwezig is, een vorm van ironie en zelfs cynisme.
Somber is de mensvisie te noemen: ieder is ijdel, uit op eigen gewin, vangt elkaar vliegen af. En als hij dat niet doet, is hij naïef en schuldig aan de zijn eigen ondergang, als Charles Bovary, een brave dokter, die probeerde zijn roem te pakken met een opzienbarende operatie aan een horrelvoet. Die medische ingreep moest natuurlijk wel mislukken: ‘the way to hell is paved with good intentions’. Naar aanleiding hiervan wil ik graag eens een boek van Zola (naturalisme) lezen.Daar ben ik nog niet aan toe gekomen.

Prachtig en precies zijn de beschrijvingen van allerlei. Helemaal niet langdradig, zoals ik in een enkele recensie las. Kom hier maar eens om bij 19e-eeuwse schrijvers van eigen bodem: Jacob van Lennep, JF Oltmans, maar soit, die hebben ook hun charme.

Het boek deed me wel wat denken aan Anna Karenina van Tolstoi, maar het is lang geleden dat ik dat gelezen heb, en ook wel aan Couperus’ Eline Vere.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Roosje de Vries

Gesponsord

Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.