Prooi heeft het nét niet!

Prooi van Deon Meyer kent verhaallijnen die lopen als een geoliede machine, staat vol met smeuïge zinnen en is buitengewoon smakelijk verteld. Toch mist er iets in dit zesde deel van de Bennie Griessel serie. De mix tussen de politieke corruptie en thriller is niet helemaal geslaagd. De ergernis van de hoofdpersonen over de corruptie lijkt het thrillerelement te overheersen en veel gebeurtenissen zie je van verre aankomen. Het verhaal ontbeert daardoor de verwachte spanning en dat is jammer.

In Bordeaux likt Daniel Darret zijn wonden en poogt een rustig leven te leiden. Wanneer zijn vriend Lonny hem verzoekt om een corrupte president te vermoorden, raakt zijn leventje flink verstoord. De Russen hebben het op hem voorzien en ze laten een spoor van geweld achter.
In Zuid-Afrika worden Bennie Griessel en zijn collega Vaughn Cupido opgezadeld met een lijk dat men naast het spoor vond. Is de man uit de trein gesprongen of is er meer aan de hand?
Er blijken vreemde dingen te gebeuren tijdens het onderzoek en daar heeft de Veiligheidsdienst van alles mee te maken. Bennie en zijn collega blijken zich in een wespennest te bevinden.

De twee verhaallijnen worden middels perspectiefwisseling gepresenteerd. In het begin volgen de wisselingen elkaar snel op zodat we gelijktijdig een introductie krijgen van de levens van Bennie en Daniël. Langzaam en geleidelijk nemen de perspectiefdelen in omvang toe waardoor het verhaal en de personages meer diepte en ruimte krijgen en de lezer er echt in kan duiken. Dit verhoogt het leesplezier. Tegen het einde voert Meyer de spanning weer op door sneller van de ene naar de andere verhaallijn te springen. Terwijl de lijnen samenkomen leidt Meyer de lezer vakbekwaam naar de climax.

Behalve dat het niet altijd even spannend is. Menigmaal zijn de ontwikkelingen voorspelbaar en veel verrassingen schotelt Meyer ons niet voor. Zo werd het al vroeg duidelijk wat het lot van Lonnie zou zijn en was het ook net zo snel al geen verrassing meer wie Daniëls contactpersoon was. Daarom is het des te verrassender dat de ontknoping plots uit de lucht komt vallen zonder enige voorafgaande aanwijzing. Het feit dat een bepaalde politicus in diskrediet gebracht moest worden doet daarom een beetje geforceerd aan. Ook het eindresultaat is voor Bennie en Vaughn niet heel erg bevredigend. Wat hebben zij nu eigenlijk bereikt?

En toch weet Prooi van begin tot eind te boeien. De personages en hun persoonlijke innerlijk strijd zijn goed uitgewerkt en vormen een verhaal op zich. Bennie is zo goed uitgewerkt en zijn worsteling met het leven komt zo natuurlijk over, dat ook degenen die nooit eerder een Bennie Griessel lazen meteen in het verhaal zitten. Enige voorkennis is totaal niet vereist.

‘Je bent nu zo mager, je bent bijna onzichtbaar, een mens zou nog over je struikelen’

Ook de humor weet te amuseren. De collega’s bij de politie en daaraan gerelateerde instituten houden wel van wat bottige geestigheid. Zo draagt een van de medewerkers een t-shirt met de tekst ‘The Universe is made of protons, neutrons electrons and morons’. De humor geeft daarmee wat lucht aan de afgrijselijke misdrijven die de politiemedewerkers met zich meeslepen en zorgen voor een glimlach op het gelaat.

“’En hij wordt verliefd op de methode Lefèvre, om kapotte dingen heel te maken’

Soms weet Meyer ook een tere snaar te raken met mooie omschrijvingen zoals de bovenstaande over Daniël die poogt een vredig bestaan te vinden na alle gewelddaden die hij beging ten tijde van de Apartheid.
Zijn schrijfstijl kenmerkt zich ook door het gebruik van Afrikaanse uitdrukkingen. De betekenis is meestal uit de context op te maken en verder staat op de laatste bladzijde nog een verklarende woordenlijst voor wanneer je er even niet uitkomt.

Voor een groot deel leest Prooi als een Agatha Christie: lekker smakelijk, gedetailleerd en in een traag tempo met veel aandacht voor de personages. Aan de andere kant is daar het verhaal over de grootschalige staatscorruptie en de geplande moord op een president waardoor het boek eerder als een spionagethriller te classificeren is. Daarvoor is dit boek echter iets te simpel en voorspelbaar. Schrijvers als LeCarré en Forsyth weten dit levensechter, gevaarlijker en spannender neer te zetten dan in Prooi van Meyer.

Bovendien wordt de corruptie niet neergezet als iets spannends maar veeleer als een maatschappelijk probleem waar iedereen veel last van heeft. En dat is ook net waardoor het hier misgaat. De aandacht voor corruptie en de frustratie die dat Bennie en kornuiten oplevert, domineert. Daardoor raakt het spionage element en het onderzoek van de moorden ondergesneeuwd en verliest het boek vaart en spanning. De gewekte verwachtingen over een topthriller kwamen niet uit. Prooi heeft het nét niet!