De realiteit van ouder worden

Lisa Ridzén, geboren in 1988 in Zweden, is socioloog en schrijver. Haar debuutroman, De kraanvogels vliegen naar het zuiden, ontstond uit haar promotieonderzoek naar mannelijkheidsnormen en de aantekeningen die het thuiszorgteam van haar grootvader had achtergelaten. Het boek werd in Zweden direct een bestseller en werd door boekhandelaren verkozen tot Boek van het Jaar. Het is vertaald door Geri de Boer.

In deze ontroerende roman volgen we Bo, een 89-jarige man die zijn laatste zomer beleeft. Ooit was hij een sterke, zelfstandige man, maar nu wordt hij steeds afhankelijker van anderen. Zijn dementerende vrouw verblijft in een zorginstelling, en zijn trouwe hond Sixten is zijn laatste houvast. Wanneer zijn zoon Hans besluit dat Bo niet langer voor Sixten kan zorgen en hem wil weghalen, ontstaat een innerlijke strijd. Bo blikt terug op zijn leven, zijn rol als vader en echtgenoot, en worstelt met het vinden van de juiste woorden om zijn liefde voor Hans uit te drukken. De roman raakt diep en zet de lezer aan het denken over ouderdom, afhankelijkheid en de fragiele band tussen ouders en kinderen.

Ridzén heeft een indringende schrijfstijl. Ze neemt mij mee in Bo’s gedachtenwereld. Het verhaal wordt verteld vanuit zijn perspectief, waardoor de tijdsprongen en herinneringen soms abrupt aanvoelen. Dit draagt echter bij aan de authenticiteit van zijn beleving. De personages voelen heel oprecht en levensecht aan, vooral Bo, wiens wijsheid en kwetsbaarheid de kern van het verhaal vormen. Zijn strijd om Sixten te behouden symboliseert zijn laatste poging om controle over zijn leven te houden.

Samenvattend is De kraanvogels vliegen naar het zuiden een diep ontroerende roman die je confronteert met de realiteit van ouder worden. Het is een boek dat raakt, ontroert en nog lang blijft nazinderen. Een indrukwekkend debuut dat de kracht van herinneringen en de zoektocht naar verbinding prachtig weet over te brengen. Dit boek behoort tot mijn ‘voorlopige’ top 3 van 2025.