Visueel geladen roman

Brigitte de Swart is een Nederlandse auteur en journalist die haar pen inzet om vergeten stemmen uit het verleden tot leven te wekken. Na haar debuut Omdat de muze, waarin ze beeldhouwster Sara de Swart portretteerde, duikt ze in In licht bevroren in het leven van Emmy Andriesse – een Joodse fotografe die tijdens de Tweede Wereldoorlog haar camera gebruikte als wapen tegen onrecht. Naast schrijven geeft Brigitte workshops creatief schrijven en runt ze een eigen tekstbureau.

In licht bevroren volgt Emmy Andriesse, een jonge vrouw die na de dood van haar moeder worstelt met de angst om zelf vroeg te sterven. Die existentiële vrees drijft haar tot een intens leven, waarin ze zich – ondanks haar zwangerschap – aansluit bij het verzet. De roman zoomt niet alleen in op haar onderduikperiode, maar ook op haar terugkeer met een valse Ariërverklaring, haar betrokkenheid bij de Ondergedoken Camera en haar innerlijke strijd tussen overleven en vastleggen. Wat me raakte was hoe Emmy’s blik – letterlijk en figuurlijk – de wereld om haar heen probeert te vangen, terwijl die wereld haar dreigt te verpletteren. De scènes waarin ze door Amsterdam dwaalt, op zoek naar beelden die de waarheid tonen, zijn rauw en intiem. Je voelt haar eenzaamheid, haar urgentie, haar hoop.

De Swarts stijl is beeldend, soms bijna filmisch. Ze schrijft met een zekere tederheid, maar durft ook confronterend te zijn. Toch had ik af en toe het gevoel dat de taal iets te gepolijst was voor de rauwheid van het onderwerp. Sommige passages leken meer op beschrijvende essays dan op romanfragmenten, waardoor het tempo inzakte.
Ik had graag meer gezien van Emmy’s fotografie zelf – het boek vertelt erover, maar laat het niet echt ‘zien’. Een paar foto’s of visuele verwijzingen hadden het verhaal kunnen versterken.

In licht bevroren is een ontroerende en visueel geladen roman die je meeneemt in het leven van een vrouw die met haar lens de oorlog trotseerde.