Lezersrecensie
De mond gesnoerd
Arthur Japin heeft al heel wat boeken op zijn palmares staan. Telkens weet de auteur in goede of nog betere mate te overtuigen. Zo ook deze keer met Wat stilte wil.
Anna Witsen is een vrouw van rond de dertig in de tweede helft van de 19de eeuw. Ze is van zeer hoge komaf en gepassioneerd door zingen. In tegenstelling tot haar broer, die een enthousiaste groep kunstenaars rond zich verzamelt (de Tachtigers), geeft het echter geen pas als een dame van dergelijke goeden huize zingt om den brode, al is ze nog zo getalenteerd. Maar Anna moet en zàl zingen, want zingen is haar hele leven. Tegen de achtergrond van onder meer de opkomst van de vrouwenbeweging begint er meer en meer een frisse wind te waaien. Daardoor en door de vele gesprekken met de kunstenaarsvrienden van haar broer, probeert Anna haar eigen leven en carrière vorm te geven. Maar of haar familie dit zal toestaan?
De auteur heeft zeer gedegen onderzoek gedaan naar de tijdsgeest om de cultuur en sfeer ervan goed neer te zetten. Zo lezen we hoe een eenvoudige verhuizing uit het stadscentrum Anna verhindert om de muziekschool te bereiken, want daarvoor heeft zij immers een chaperonne nodig.
De rode draad doorheen het boek is hoe een gebrek aan vrijheid vrouwen insnoerde en de invloed die dit had op hun geestesgesteldheid. Daar waar kunstenaars het nodig hebben om wat excentriek te mogen zijn, en zo te kunnen openstaan voor ware kunst, heeft Anna als vrouw weliswaar die talenten en persoonlijkheid, maar bestaat die uitlaatklep niet voor haar als vrouw.
Toch is het niet allemaal zwaarmoedigheid. Regelmatig breekt de schrijver die beklemmende sfeer met humor en ironie. Ronduit hilarisch is het fragment waarin de enthousiaste twintigers proberen een uitgever warm te krijgen voor hun nieuwe tijdschrift waarvoor ze grootse ideeën, maar voorlopig nog geen abonnees of enig business plan hebben.
Zoals gebruikelijk voor Japins boeken, wemelt het ook in dit boek van de prachtige woorden zoals zilverblank, huilensrijp of het blauwzwartende zwerk. Ook wie van mooie zinnen en prachtige beelden houdt, kan zijn hart ophalen in dit boek.
‘De rest van de week keek Anna naar Julius uit als een uitgeputte landvogel op zee naar een stuk drijfhout.’
‘De aarde had gebeefd en Anna zag zelf haar toekomst niet zolang het stof van alles wat rond haar was ingestort nog stoof.’
Arthur Japin kent zijn métier. Zijn personages worden goed in de verf gezet en hun beweegredenen grondig bestudeerd van de op normen en etiquette gerichte Cobi of de juffrouw met haar ‘altijd afkeurende toontje’ tot de goedbedoelende Willem, zijn artistieke, vrijheidslievende kunstenaarsvrienden en Anna’s complexe, gelaagde vader.
Tot slot werd met ‘Wat stilte wil’ een geslaagde titel gekozen waarmee een link gelegd wordt met Herman Gorters gedicht In de zwarte nacht is een mensch aangetreden, een van de bekendste verwijzingen naar Anna’s leven en lot.
Anna Witsen is een vrouw van rond de dertig in de tweede helft van de 19de eeuw. Ze is van zeer hoge komaf en gepassioneerd door zingen. In tegenstelling tot haar broer, die een enthousiaste groep kunstenaars rond zich verzamelt (de Tachtigers), geeft het echter geen pas als een dame van dergelijke goeden huize zingt om den brode, al is ze nog zo getalenteerd. Maar Anna moet en zàl zingen, want zingen is haar hele leven. Tegen de achtergrond van onder meer de opkomst van de vrouwenbeweging begint er meer en meer een frisse wind te waaien. Daardoor en door de vele gesprekken met de kunstenaarsvrienden van haar broer, probeert Anna haar eigen leven en carrière vorm te geven. Maar of haar familie dit zal toestaan?
De auteur heeft zeer gedegen onderzoek gedaan naar de tijdsgeest om de cultuur en sfeer ervan goed neer te zetten. Zo lezen we hoe een eenvoudige verhuizing uit het stadscentrum Anna verhindert om de muziekschool te bereiken, want daarvoor heeft zij immers een chaperonne nodig.
De rode draad doorheen het boek is hoe een gebrek aan vrijheid vrouwen insnoerde en de invloed die dit had op hun geestesgesteldheid. Daar waar kunstenaars het nodig hebben om wat excentriek te mogen zijn, en zo te kunnen openstaan voor ware kunst, heeft Anna als vrouw weliswaar die talenten en persoonlijkheid, maar bestaat die uitlaatklep niet voor haar als vrouw.
Toch is het niet allemaal zwaarmoedigheid. Regelmatig breekt de schrijver die beklemmende sfeer met humor en ironie. Ronduit hilarisch is het fragment waarin de enthousiaste twintigers proberen een uitgever warm te krijgen voor hun nieuwe tijdschrift waarvoor ze grootse ideeën, maar voorlopig nog geen abonnees of enig business plan hebben.
Zoals gebruikelijk voor Japins boeken, wemelt het ook in dit boek van de prachtige woorden zoals zilverblank, huilensrijp of het blauwzwartende zwerk. Ook wie van mooie zinnen en prachtige beelden houdt, kan zijn hart ophalen in dit boek.
‘De rest van de week keek Anna naar Julius uit als een uitgeputte landvogel op zee naar een stuk drijfhout.’
‘De aarde had gebeefd en Anna zag zelf haar toekomst niet zolang het stof van alles wat rond haar was ingestort nog stoof.’
Arthur Japin kent zijn métier. Zijn personages worden goed in de verf gezet en hun beweegredenen grondig bestudeerd van de op normen en etiquette gerichte Cobi of de juffrouw met haar ‘altijd afkeurende toontje’ tot de goedbedoelende Willem, zijn artistieke, vrijheidslievende kunstenaarsvrienden en Anna’s complexe, gelaagde vader.
Tot slot werd met ‘Wat stilte wil’ een geslaagde titel gekozen waarmee een link gelegd wordt met Herman Gorters gedicht In de zwarte nacht is een mensch aangetreden, een van de bekendste verwijzingen naar Anna’s leven en lot.
2
3
Reageer op deze recensie
Meer recensies van SofieDeBraekeleer
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
