Waar is Tom?

Ross Macdonald wie? Als je Raymond Chandler noemt, zullen vermoedelijk meer mensen daarop aanslaan. De in ’83 overleden Macdonald was een pseudoniem van de in Californië wonende (Canadees) Kenneth Millar. Deze auteur schreef gedichten, romans en hard-boiled-detectives. En uit dat laatste genre ontstond Lew Archer. In deze pocket Losgeld voor een list (1959) wordt Archer gevraagd Tom op te sporen. Deze jongeman is namelijk ontsnapt uit een internaat. Ook toen al was een opvanghuis voor jongens met gedragsproblemen een broeinest van ellende. De detective vraagt zich enigszins verbijsterd af welke ouders daar hun kind kunnen achterlaten. En die verwondering vormt de basis en dubbele bodem voor de spannende zoektocht naar Tom.
Deze thriller ben ik onverwacht tegengekomen. Dit kleine boek lag in een kast in een supermarkt, waar als service ook gratis boeken worden aangeboden. Als liefhebber van slimme speurders besloot ik een gok te wagen. Inmiddels struin ik het internet af, op zoek naar het overige werk van Macdonald.
Losgeld voor een list is een spannend en bij vlaggen ook psychologisch boek. Het aspect ouder van een kind zijn, komt op verschillende manieren aan de orde. Archer heeft zelf geen kinderen, maar hij is inlevend genoeg om goed met jong volwassenen om te gaan. En dat moet ook wel, want Tom houdt verschillende generaties bezig.
Een verdwenen jongeman raakt mensen. Maar een verdwijning is niet per se misdadig. Natuurlijk komt een probleem nooit alleen. De privédetective ontmoet enkele randfiguren, omdat niet iedereen een brandschoon verleden heeft. Tenslotte gaat het natuurlijk verschillende keren flink mis. Zonder uit de bocht te vliegen, krijgt de vermissing zo een extra spanning die bijdraagt aan een boeiende ontknoping.
Dit boek is in ons land eind jaren '50 uitgegeven. De kaft is bijzonder. Deze en andere soortgelijke groen gerande boekomslagen suggereren dat Archer aan de lopende band prachtige, zwoele vrouwen tegenkomt. Was dat maar waar. De lezer moet het dus echt van de inhoud hebben. En die is zeer onderhoudend. Elk hoofdstuk komt een klein beetje dichter bij Tom. Na 224 bladzijden weet je hoe Archer het er van af heeft gebracht. Geen woord te veel dus, het is in dit geval precies goed.