Krachtig en ontroerend verhaal met een originele insteek

1940
Debra is half Joods, de oorlog in de buurlanden is uitgebroken maar de verhalen die de ronde doen zijn volgens haar uit de lucht gegrepen, Nederland is immers neutraal, toch? Tot een verwoestend bombardement de helft van Rotterdam plat legt. Ook de dierentuin Diergaarde Blijdorp, gelegen vlak naast het station, moet er aan geloven. Veel ongeloof en vooral heel veel angst en chaos onder de bevolking. Berichten om onder te duiken worden nog weggewuifd want dit is immers Nederland. Ook de dierentuin is een puinhoop en de dieren zijn genadeloos overgeleverd aan de willekeur van de mens. Vele dieren proberen te ontsnappen maar helaas heeft niet iedereen evenveel geluk. Eén wolf slaagt er in uit de dierentuin weg te komen maar komt in een andere hel terecht. Veel tijd om na te denken is er niet en zowel mens als dier vluchten. Zowel Debra als de wolf vechten om te overleven en door een samenloop van omstandigheden kruisen hun paden. Een bijzondere ontmoeting die hun beide levens zal veranderen. Maar zullen ze ooit hun familie terug zien?

Het verhaal wordt verteld uit de ogen van de wolf enerzijds en Debra het Half-Joodse meisje anderzijds. Vooral in het begin is het even wennen om vanuit het perspectief van een wolf alles te zien en te beleven. Het voelt onnatuurlijk maar eens mee in zijn moeizame tocht, begin je je toch in te leven vanuit die vreemde invalshoek. Maar het blijft niet alleen de positie van Chaver die wordt gedeeld, en dat vond ik dan wel weer verrijkend en een mooie afwisseling.

Zowel Debra samen met haar familie en vrienden, als de benarde situaties waarin de wolf in terecht komt worden prachtig weergegeven. Heel filmisch beschreven en het voelt akelig dichtbij. De beschrijvingen van de omgeving, de ontreddering bij de bevolking en ook de vrees dat de Duitsers zullen komen… alles voelt zo beklemmend en het blijft aan je huid plakken. Ook de grote verschillen tussen de grootsteden en de kleine dorpjes worden duidelijk toegelicht. Enerzijds ervaren we de gevaren en de maatregelen die genomen worden in Rotterdam en andere grootsteden en anderzijds de mentaliteit in een klein dorpje Rockanje waar iedereen elkaar kent. Maar ook dat is niet zonder gevaar want de vijand heeft vele gezichten.
Steeds wordt de situatie iets heikeler en worden de opgevoerde maatregelen telkens iets strakker aangespannen. Net alsof de mensen gekooid worden en telkens een kleiner territorium krijgen. Het beneemt hen de adem maar ook de moed en zo wordt stap voor stap de weerstand en wilskracht gebroken van de ontredderde bevolking.

Alhoewel al zoveel verhalen geschreven zijn over deze erbarmelijke toestanden en verschrikkelijke gebeurtenissen, ervaar je dit verhaal toch iets anders. Je wordt er door geraakt, niet alleen door de onvoorwaardelijke band die kan ontstaan tussen mens en dier maar ook omdat de nadruk ligt bij de vele Joden die ondergedoken leven en niet naar de kampen zijn weggevoerd. Het geeft een andere kijk op de hele situatie en vooral de vindingrijkheid en de kracht die de mensen opbrengen, is toch werkelijk lovenswaardig.

Na een aarzelend begin, waarbij ik net zoals de wolf toch efkens de kluts kwijt was, begon ik me echt in te leven in dit wonderlijk en aangrijpend verhaal. Hartverscheurend en met sommige momenten hartverwarmend, ontroerend en toch nog hoopvol… Tegenstrijdige gevoelens wisselen elkaar af en dat maakt dat je het boek dicht slaat met een gevoel van intens verdriet maar ook vreugde en veel bewondering.