Een bijzondere vriendschap

In pastorale literatuur is het platteland op een andere manier dichtbij dan in een streekroman. Zo mag je mooie zinnen en diepere betekenissen verwachten. Wat dat betreft word je bij Benjamin Myers niet teleurgesteld, op de eerste bladzijden is het al raak.

‘Even the virginal snow would now appear impure to those who had seen the first
 footage of barbed wire and body pits.’

De toon is gezet: het is namelijk 1948 als ik-figuur Robert er als zestienjarige met de zegen van zijn moeder op uit trekt – alles om maar niet de kolenmijn in te hoeven. Iedereen is getraumatiseerd, alles is op de bon. 'Hunger rather than conflict was the great fear these days.'

Robert landt in het schilderachtige kustdorpje Robin Hood's Bay, waar de driemaal zo oude Dulcie hem steeds nieuwe culinaire verrassingen voorzet met ingrediënten uit haar rijkgevulde provisiekast en de ene na de andere levensles leert. Terwijl zij opleeft omdat ze een nieuwe protegé heeft, ontwikkelt hij zich van dolend scharminkel tot weldoorvoede landsman. Overdag knapt hij de schuur op en 's nachts verslindt hij proza en poezië uit Dulcies boekenkast – ook geestelijk ontwikkelt hij zich in rap tempo.

De schoonheid van liefde en natuur tegenover de kille wereld van de kolenmijn; het is vast geen toeval dat Myers D.H. Lawrence tot een van Dulcies vele literaire kennissen heeft gemaakt. Aanleiding voor kurkdroge Engelse humor:

‘'Are you still in touch?’
'Not unless I go to New Mexico and dig up his yellow bones.'



Geen pastorale roman zonder dieren. Het 'vee' is dit geval de bij, al komt bij Dulcie al een tijdje van het honing maken niets meer terecht. Dat heeft alles te maken met het haar voormalige huisgenoot, dichteres Romy. 'She left nothing but her poems and a Romy-shaped hole in the lives of many.' Als lezer kan je alleen maar ademloos volgen hoe Robert de ene na de andere sleutel vindt om Dulcies leven te helen.  

Myers grijpt in dit boek terug op diepgewortelde tradities van dit door knusheidsnostalgie gefascineerde volk. Op welk vliegveld buiten Engeland vind je immers gezellig bruingestreepte vloerbedekking in de aankomsthal? Denk ook aan de kneuterige (maar ondertussen...) sfeer in de cozy mysteries van Agatha Christie en (meer recent) succesvolle auteur Max Porter, wiens Lanny eveneens aan een industriestad ontsnapt.

Zo rijp en melancholisch, je denkt onwillekeurig dat hier een ouder iemand aan het woord is. Maar op de foto kijkt een frisse veertiger ons aan. Minstens 30 jaar na de oorlog geboren dus, en met een achtergrond als muziekjournalist bij onder meer vakblad Melody Maker. Later schreef Myers over een boksfamilie met Roma-achtergrond en het succesvolle The Gallows Pole over desperado’s die proberen te overleven met valsemunterij.   Dat verhaal speelt ook in zijn geliefde Yorkshire, maar dan in de 18e eeuw.

Myers publiceerde eveneens dichtbundels, en strooit in dit boek met strofen uit het werk van de 19e-eeuwse romantisch dichter John Clare. 

Het getuigt van lef om anno 2019 zo onvoorwaardelijk de vriendschap en de liefde voor het land te bezingen, zoals een Engelse krant schreef. Als je zoveel talent hebt als Benjamin Myers komt daar iets prachtigs van.