Oorlogsverhaal over de innige band tussen een gevechtvlieger en zijn hond

Begin jaren ‘60 schreef de Britse Anthony Richardson deze op waarheid gebaseerde roman over de Tsjech Václav Robert Bozděch en zijn herdershond Antis. De turbulente oorlogsperiode beslaat het grootste deel van het verhaal, hoewel de jaren erna ook summier aan bod komen.

De gebeurtenissen die elkaar snel opvolgen en het feit dat het boek op waarheid berust, maken het an sich redelijk interessant. Helaas leest het echter niet zo prettig; soms fragmentarisch en zeer beknopt, dan weer gedetailleerd. Ook geeft de eenvoudige tekst, vaak met korte zinnen, enerzijds de indruk dat het voor een jongere doelgroep bedoeld is, anderzijds spreken de vele personages (die soms lastig uit elkaar te houden zijn) en moeilijke termen dat weer tegen. Daarnaast voelt het verhaal, dat vooral beschrijvend geschreven is, meer als een reeks genoemde feiten dan als een boek waar echt emotie in doorklinkt. Best jammer allemaal.

Het laatste stuk - over het communistische regime in Tsjecho-Slowakije, waarvoor Jan moet vluchten - is eigenlijk nog wel het boeiendste en spannendste gedeelte. Al met al geeft ‘Trouw tot het einde’ een aardig beeld van de Tweede Wereldoorlog door de ogen van een gevechtsvlieger, maar in het bijzonder toont het de trouw van een herdershond en de unieke, innige band die tussen mens en dier kan bestaan.