Een steengoed verhaal

Enkele jaren gelden kocht ik op een boekenmarkt een skatewiseboekje van Inez van Loon. Het was meteen een succes in de schoolbibliotheek. Een jongen die normaal met veel gemok en getreuzel een boek uitzocht, vroeg mij bij het inleveren of er nog meer delen aanwezig waren. Omdat we die niet hadden ging hij nog dezelfde week bij de grote bieb op bezoek! Inez van Loon laat dus niet alleen de skaters in haar boeken een draai van 180 graden, ze doet dit ook met kinderen die liever skaten dan lezen!

Dit nieuwe boek van Inez gaat niet over een gezellige vriendenclub die na schooltijd lekker samen gaat chillen en sporten. Hoofdpersoon Mathilde gaat niet naar school, heeft geen vrienden meer en zelfs geen vrije tijd. Mathilde en haar neefjes en nichtjes moeten 15 uur per dag zwoegen in een steenbakkerij.

Regelmatig zien we schokkende beelden op tv van jonge kinderen in Azië, Zuid-Amerika en Afrika die in de textiel en -elektronicahandel of mijnen moeten werken. Wat veel kinderen niet weten is dat nog maar een kleine een eeuw geleden in ons eigen land ook heel veel kinderarbeid voor kwam. Inez van Loon vertelt ons het verhaal van haar oma Mathilde van Ballart.

Wanneer de moeder van de dertienjarige Mathilde overlijdt verhuist het meisje naar haar oom en tante in de Ruperstreek (Antwerpen). Het grote gezin woont op het geleeg, een arme woonwijk bij de steenbakkerij. Haar oom en tante en hun negen kinderen moeten keihard werken om een kale boterham te verdienen. Het is voor Mathilde een grote omslag. Bij haar ouders had ze een redelijk goed leven. Ze kreeg genoeg te eten, ging naar school, had mooie kleren aan en sliep zelfs in een eigen kamer. Nu moet ze werken om een steentje bij te dragen voor het gezin. Er is veel mis in de steenbakkerij; de werknemers worden uitgebuit, jonge meisjes worden lastiggevallen en veel kinderen zijn ziek. Toch durft niemand zijn beklag te doen bij meneer pastoor of bij de grote baas. Op een dag komt er een nieuwe arts naar het dorp die het voor de bewoners opneemt en sluiten steeds meer geleegbewoners zich aan bij de rooien (de socialisten). Mathilde houdt het niet meer vol en vertrekt naar Antwerpen. Zal ze haar familie en haar vriendje ooit nog terugzien?

Er komen regelmatig wat onbekende of ouderwetse woorden voor in het boek. Deze worden achterin het boek in een verklarende woordenlijst uitgebreid uitgelegd. Wat ik erg jammer vind is dat er geen foto’s in het boek staan. Ik denk dat veel jonge lezers geen idee hebben hoe een steenbakkerij en een geleeg er vroeger uit zagen. Deze foto's vind je wel overigens wel op Mathilde's facebooksite. Ook had ik het mooi gevonden om een foto van Inez samen met haar oma in het boek te zien. De foto op de cover is erg mooi, maar hij verraadt niet waar het boek over gaat. Ik denk dat veel jongens het boek nu ten onrechte laten staan, terwijl het beslist geen echt meisjesboek is.

Het boek is voor kinderen van 9 tot 13 jaar. Er komen veel interessante thema’s voorbij in het boek zoals: armoede, uitbuiting, kinderarbeid, alcoholisme, opkomst van het socialisme, de invloed van de kerk, verliefdheid, oorlog en familie. Het verhaal laat een goed beeld zien van de omstandigheden waarin de arbeiders in de begin jaren van de vorige eeuw moesten wonen en werken. Het is een goede aanvulling bij de geschiedenisles over kinderarbeid in de hoogste klassen van de basisschool. Bij ons heeft het boek, voorzien van een mooie kinderjury 2019 sticker, al een mooi plekje in de schoolbibliotheek gekregen!

Wordt vrienden met Mathilde op facebook: https://www.facebook.com/Mathilde-ik-kom-je-halen-2325137364168634/ .