Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Meditatie

iBoek 18 maart 2018
Met Meditatie willen Daniel Goleman en Richard J. Davidson vaste (lees: wetenschappelijke) grond onder de voeten krijgen voor hun stelling dat meditatie tot permanent veranderde eigenschappen in de hersenen kan leiden.

Nadat beide auteurs in de jaren 70 tijdens hun studententijd met oosterse meditatie in aanraking waren gekomen, besloten ze hier hun onderzoeksdomein van te maken. Door te weinig ‘harde metingen’ in de jaren 70 en 80 (met bijgevolg weinig gegevens en moeilijk te interpreteren resultaten), door het gebrek aan herhaling van onderzoek, door afwezigheid van adequate apparatuur voor hersenmeting (zoals MRI), door de niet-digitale technologie van die tijd, en ja (leve de zelfkritiek), zelfs door de eigen vooringenomenheid (de onderzoekers mediteren zélf) leidde hun onderzoek toentertijd niet tot de harde bewijzen voor hun stellingname.

Pas wanneer in de jaren 90 de neurowetenschap wolwassen werd en digitale meetinstrumenten tot betrouwbare resultaten leidden, konden beide wetenschappers hun theorie wetenschappelijk beginnen onderbouwen. Het lab dat Davidson oprichtte telt onder haar medewerkers bewust ook wetenschappers die sceptisch staan ten aanzien van meditatie, publiceerde ook ‘tegenvallende’ resultaten en ‘mislukte’ herhalingen van onderzoek, hanteerde de strengst mogelijke wetenschappelijke maatstaven, was zéér streng in de zelfevaluatie van haar onderzoek en hield rigoureus het aantal uren en het soort meditatie van hun proefpersonen bij.
De gegevens die de onderzoekers in Davidsons lab zo bijna 20 jaar lang verzamelden en de resultaten van de onderzoeken die Goleman en Davidson uitvoerden, verschaffen beide wetenschappers vandaag voldoende bewijs om hun stelling (meditatie leidt tot permanent veranderde herseneigenschappen) wetenschappelijk hard te maken.

Uiteraard zetten Goleman en Davidson in Miditatie uitvoerig uiteen dat er in mediteren gradaties bestaan en dat veranderde herseneigenschappen enkel door de zogenaamde yogi (met tienduizenden uren meditatie op de teller) bereikt kunnen worden. Toch staat volgens hen nu wetenschappelijk vast dat meditatie leidt tot het vlugger herstellen van stress, het beter opbrengen van ‘compassie’ (naastenliefde), een grotere geluksbeleving, een hogere concentratie, het succesvoller vasthouden van aandacht, een verbeterde werking van het geheugen, een verhoogd welzijn, een betere beheersing van impulsen, een verscherpt metabewustzijn, minder egocentrische gevoelens, minder piekeren, grotere weerstand tegen verslavingen en het beter tot rust kunnen brengen van de geest.
Zelfs op medisch vlak bewijst meditatie volgens de auteurs haar voordelen: een vermindering van ontstekingsreacties, een lagere bloeddruk, het afremmen van genetisch bepaalde ziektes, het vertragen van hersenkrimp bij het ouder worden, een toename van de omvang van bepaalde hersengebieden … zouden (let op de voorwaardelijke wijs!) door meditatie bewerkstelligd kunnen worden. Hier wijzen Goleman en Davidson dus duidelijk op een wetenschappelijk voorbehoud waarbij noodzakelijk verder onderzoek doorslaggevende bewijzen moet leveren. Wel is het volgens hen wetenschappelijk bewezen dat psychische angsten, depressies en pijn ten gevolge van posttraumatische stress door meditatie sterk kunnen verminderd worden.

Beide auteurs benadrukken dat deze veranderde herseneigenschappen dan wel alleen bij de geoefende yogi mochten vastgesteld worden, maar dat zelfs beginnende mediterenden al hun voordeel kunnen doen op het vlak van concentratie en het tonen van compassie (naastenliefde). Wil men dit tot blijvende hersenkenmerken maken, dan is volgehouden meditatie echter noodzakelijk. Ook een eigen meditatiecoach lijkt hen geen overbodige luxe, wil men blijven vooruitgang boeken in het mediteren.
Dat meditatie (mindfulness) steeds meer aandacht krijgt in sectoren zoals de gezondheidszorg en het onderwijs (met o.a. vele gebruiksvriendelijke, maar niet altijd betrouwbare apps) juichen Goleman en Richardson alleen maar toe en vinden zij zelfs een conditio sine qua non in tijden van aandachtsstoornissen als add en adhd. Bovendien zien zij hierin ook de bevestiging van hun overtuiging dat er in de toekomst nog meer onderzoek naar meditatie moet gebeuren.

In Miditatie vind je dus geen uitleg over hoè je moet mediteren. Ook geen uiteenzetting over wàt mediteren nu eigenlijk is, maar wel een wetenschappelijke bewijsvoering dat mediteren tot veranderde herseneigenschappen kan leiden. Mogen de non-believers hiermee voor goed over de streep zijn getrokken.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van iBoek

Gesponsord

Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.