Lawaai dat nooit stopt: de strijd verhardt

Lezers van deel I en II van de Chaos -trilogie kunnen bij het derde deel Lawaai dat nooit stopt hun hart ophalen; ook het derde deel is zeker de moeite waard! De spanning stijgt vanaf de eerste bladzijde, de strijd tussen de verschillende ploegen verhardt en de machtstrijd verergert. Patrick Ness weet in dit deel het probleem bij de kern aan te pakken, te bespreken en te bekritiseren. Hij pakt je op, neemt je mee en laat je in verwarring achter. Perfect!

Todd en Viola hebben de burgemeester gevangen genomen (in deel twee), maar Todd besluit hem vrij te laten. Ze moeten vechten tegen een groep Spakkels, onder leiding van Spakkel 1107. Vanaf dat moment zijn er drie kampen: de spakkels, het team van Viola en de verpleegsters en het team van de burgemeester (met Todd). De strijd breekt los en er kan alleen maar ‘vrede’ komen wanneer verschillende teams gaan samenwerken. Maar wie is er te vertrouwen? Wie strijdt er met een ‘dubbele agenda’ en wie wil alleen maar ‘wraak’?

De schrijfstijl van Ness is – ook in dit deel – wonderbaarlijk te noemen. Waar Ness in deel één en twee wisselende tussen Todd en Viola en hun gedachten, voegt hij in dit verhaal een derde ‘personage’ toe: de Spakkels. Dit perspectief wordt vanuit ‘één stem’ beschreven; een lastig element. Voor de lezer is het lang onduidelijk wie het is en wat de bedoelingen zijn. De personage is lastig te doorgronden; dit maakt de lezer nieuwsgierig! Opvallend is het gebrek aan beschrijvingen van de omgeving. Ness gebruikt vrijwel geheel dialogen en gedachten, een beschrijving van de omgeving of de gebeurtenissen laat hij achterwege. De lezer weet niet precies wat er allemaal gebeurt, de enige kennis die hij krijgt, krijgt hij via de personages. Een unieke, maar zeer sterke keuze. Het thema – de machtspolitiek – wordt hiermee ondersteund.

De oorlog, de machtsspelletjes en de strijd verhevigt sterk in dit boek. Waar de oorlog in deel I een ‘dreigement’ was, wordt het in deel II werkelijkheid. In deel drie gaat het verder: het boek IS de oorlog. Daarbij wordt de strijd complex gemaakt: verschillende ‘verborgen agenda’s’ en verschillende ‘leugens’ maken het verhaal uniek. Ness zet je hierbij aan het denken.

Ook de personages geven een extra dimensie aan het verhaal. De iet wat ‘naïeve’ Todd maakt keuzes die de lezer misschien niet gemaakt zou hebben. Hij laat zien dat hij jong is, veel keuzes maakt hij ook met zijn ‘gevoel’. Todd wordt ‘geholpen’ door de burgemeester, maar de burgemeester heeft een dubbele agenda. De lezer ziet de slechte man, Todd herkent niet alles, maar kan Todd niet behoeden voor fouten. Daartegenover staat de ‘wantrouwige’ Viola, bij wie de liefde voor Todd een belangrijke rol speelt. Waarschijnlijk herkenbaar voor menig lezer: de keuzes die zij maakt, zijn verschrikkelijk moeilijk. Naast deze twee personages voert Ness ‘Spakkel 1107’ op. De lezer kan zich maar moeilijk met deze personage en zijn gedachten identificeren. Een bewuste keuze? De keuzes die deze Spakkel maakt, zijn dan ook ‘onbegrijpelijk’, tenzij je alleen het verhaal van de Spakkel kent. En juist dit element - de verschillende personages – maakt het verhaal gelaagd. Eenieder herkent ‘de burgemeester’ wel in iemand in zijn/haar omgeving. Eenieder kan zichzelf waarschijnlijk deels/geheel in Todd of Viola herkennen. De Spakkel maakt de discussie compleet.

Uiteindelijk blijkt het boek Lawaai dat nooit stopt een mooie afronding van het geheel. Deze trilogie gaat verder dan drie mooie verhalen; het beschrijft de machtsspelletjes en de dubbele agenda’s die wij in ‘onze wereld’ ook kennen. Het verhaal laat je nadenken; letterlijk en figuurlijk. De laatste bladzijden van het boek zorgen voor nieuwe vraagtekens, laten je achter in verwarring. Met die laatste woorden sluit Ness zijn trilogie. Een trilogie die – ook na het lezen – waarschijnlijk voortleeft, in de gedachten van menig lezer. Een boek waarover gesproken moet worden. WAUW!