Een bijzonder boek

Toen ik de cover van Wie de rechtvaardigen zoekt zag, was ik gelijk onder de indruk. Wat een mooie en intrigerende cover. Zou dit ook gelden voor het verhaal?

Richard Osinga (1971) heeft met dit boek alweer zijn vijfde roman geschreven. Voor mij is Wie de rechtvaardigen zoekt de eerste kennismaking met zijn werk. Voordat Richard begon te schrijven, was hij onder andere werkzaam als diplomaat in Noord-Afrika, ondernemer in de zorg en had hij een eigen bedrijf van start-ups in Berlijn en Silicon Valley. Een man die van alle markten thuis is.

Wat direct opvalt, is de nummering van de hoofdstukken, die is aflopend en ieder hoofdstuk begint met de vraag Wie… Het zijn vragen die zeer goed passen bij hetgeen de lezer krijgt te lezen. Het eerste hoofdstuk begint met 36.

Ik moest erg wennen aan de schrijfstijl van Richard Osinga. De verhalen worden vanuit verschillende perspectieven geschreven, waardoor ik in verwarring werd gebracht. Nadat ik halverwege was, besloot ik het boek weg te leggen. Ik was geïntrigeerd door wat ik las, maar ik miste de feeling. Na een paar dagen heb ik het boek opnieuw opgepakt en ben ik bij het begin begonnen. Dat bleek uiteindelijk een goede keus.

Stap voor stap raakte ik meer in het verhaal. Het boek is een psychologische roman die het verhaal vertelt over overledenen die een belangrijke rol hebben gespeeld. Richard Osinga weet op een poëtische, filosofische wijze de lezer mee te nemen in de zesendertig Rechtvaardigen die een belangrijke rol spelen in een oud-Joodse legende. Zolang een van de rechtvaardigen rondloopt, zal de wereld volgens deze legende niet vergaan. Alexander Susskind is een van deze Rechtvaardigen, die in de dertiende eeuw een koopman was. Hij zou de eerste van de zesendertig zijn.

Het verhaal begint met een epiloog op de joodse begraafplaats in Worms. Hier is een rondleiding gaande waarbij een vrouw aangeeft dat ze Alexander heeft gekend. Naast Alexander ligt Meir van Rothenburg, ook een van de Rechtvaardigen. Door de hoofdstukken heen leren we de Rechtvaardigen kennen, wat resulteert in een bijzonder geheel.

Tijdens het lezen passeren we meerdere landen en de verhalen spelen in verschillende tijdsperiodes af. Opvallend aan het geheel is dat er drie lijnen de rode draad door het boek zijn. Te weten het gedicht van Borges, de wijsheid uit de Talmoed en de oude vrouw met de vlekken op haar hand.

Wie de rechtvaardigen zoekt is een boek dat ik met wisselende gevoelens heb gelezen. Het is niet zomaar een boek dat je even leest, maar dat met aandacht gelezen dient te worden om het geheel te begrijpen. Ik heb nu nog steeds het idee dat ik nog meer uit het boek kan halen. Misschien dat ik het nog een keer opnieuw zal gaan lezen.

Gelezen voor het blog In de boekenkast