Mysterie binnen de muren van een prestigieuze kostschool

Eerder verwierf de Canadese Joanna Goodman bekendheid in onze contreien met ‘Het huis voor ongewenste meisjes’ (2019). Haar roman ‘The finishing School’ werd eerder in het Nederlands uitgegeven onder de titel ‘De reünie’ en kreeg nu als titel ‘De school voor afgeschreven kinderen’.
Het begin van het boek, de eerste bladzijde roept al onmiddellijk heel wat vragen op. Wie is ‘ik’? Woorden zoals ‘surrealistisch’, ‘pervers’, ‘meedogenloos’ doen het ergste vermoeden voor wat komen gaat. En tot wie richt deze ‘ik’ zich?
Toronto, september 2015. Kersti ontvangt een treurig bericht. Datzelfde bericht zal een hele reeks aan gebeurtenissen uit het verleden oprakelen en in het heden op gang brengen. Kersti, romanschrijfster en oud-leerlinge, is als gastspreker uitgenodigd ter gelegenheid van de viering van het honderdjarig bestaan van het Lycée International Suisse, te Lausanne, Zwitserland. Terwijl haar huwelijk met Jay omwille van een onvervulde kinderwens door zwaar weer gaat, kan Kersti de drang om een zeer dramatische gebeurtenis van twintig jaar geleden op te helderen, niet langer negeren. Wat is er toen echt gebeurd? Wie was verantwoordelijk?
De Canadese Kersti Kuusk, dochter en nakomertje van Estse migranten, heeft de hoofdrol in het verhaal. In korte hoofdstukken neemt ze de lezer op sleeptouw. Verleden en heden verlopen chronologisch, wisselen elkaar af en vullen elkaar aan. Zowel het heden als de flashbacks, nagenoeg alles bereikt ons in het ‘nu’. Een handige manier om het verhaal kortbij te houden. Enkel feiten die nog verder terug gaan in het verleden, worden gebracht in de verleden tijd.
Kersti ontdekt met mondjesmaat de puzzelstukjes die het mysterie onthullen. De ontdekkingstocht van de lezer is ook die van Kersti: beiden weten exact evenveel. Het is die sakkerse verteller die voortdurend het overzicht houdt, die meer lijkt te weten. En ik, ik werd toch zo razend benieuwd! De zoektocht naar de waarheid omtrent de gebeurtenissen twintig jaar geleden, is er tegelijkertijd één van Kersti naar haar eigen ‘ik’. Haar personage wordt met heel veel inlevingsvermogen en detail uitgewerkt. Kersti evolueert mee op het ritme van het verhaal. Als lezer maak je haar bewustwording mee vanop de eerste rij. Mooi gedaan! Ook het beeld van Cressida wordt pagina na pagina vollediger.
Het verhaal baadt in duisterheid en knispert van onheilspellendheid. De thema’s zijn niet van de minste: vriendschap, de hang naar aanvaarding, de gloed van en de beloften die de jeugd inhoudt, haat-liefde-verhoudingen tussen vriendinnen, minderwaardigheidsgevoel, egoïsme en egocentrisme, schuldgevoel, misbruik van vertrouwen, seksueel misbruik van minderjarigen, zelfverwijt, schuldgevoelens.
‘De school voor afgeschreven kinderen’ is geen thriller. Het is een roman met een thrillerelement. De schrijfstijl is heel vlot. De prestigieuze kostschool, de geuren en kleuren aanwezig in het gebouw en zijn lokalen, het park, alles is treffend beschreven. De grootste aandacht gaat uit naar de beschrijving van de gevoelens van de personages en de uitwerking van de manier waarop ze zich verhouden tot elkaar en tot het leven in en buiten de kostschool.
Af en toe komen mooie zinnen voorbij:
p. 154 “Teleurstelling is iets wat je niet ziet aankomen. Je zit er ineens bovenop, alsof je achter op een bus rijdt.”
p. 192 “Cressida’s geheim was als een handgranaat, en Kersti zou ontploft zijn als ze die niet van zich af had geworpen.”
Spannend wordt het nooit. Af en toe een beetje ongeloofwaardig, dat wel. Wellicht had het verhaal ook in minder bladzijden kunnen verteld worden. Positief is dat je als lezer mee verwikkeld raakt in het mysterie: je gedachten worden regelmatig gemanipuleerd en in een bepaalde richting gestuurd. Het is onmogelijk om niet mee te wikken en te wegen, te gissen en te missen over de ware toedracht van wat gebeurd is. Na de laatste twist volgt, helemaal op het einde, de herkenning. Alles is opgehelderd.
‘De school voor afgeschreven kinderen’ is een goed opgebouwde roman. Voor de lezers die van de boeken van Liane Moriarty houden, is dit zeker een aanrader.