Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Onvergetelijk!

Anita Meulstee 13 juli 2019
Vasili Grossman was een prominente journalist en schrijver in de Sovjet-Unie. In de Tweede Wereldoorlog was hij als journalist aan het front en was onder andere aanwezig bij de slag om Stalingrad, de tankslag bij Koersk en de bevrijding van Treblinka.
Toen Chroesjtsjov in 1961 openlijk over de Stalin-terreur sprak, dacht Grossman dat eindelijk de tijd voor publicatie van zijn magnus opus Leven en lot was gekomen. Helaas was dat een verkeerde inschatting, het manuscript en alle kopieën werden door de KGB in beslag genomen. Gelukkig had hij twee kopieën verborgen bij vrienden, waarvan er één naar het westen gesmokkeld werd en in 1980 in Zwitserland werd gepubliceerd. Grossman maakte dat zelf niet meer mee, hij overleed in 1964.

Het boek speelt zich af in de tijd van de slag om Stalingrad (1942-1943), we volgen leden van de familie Sjaposjnikov en een aantal van hun vrienden. Grossman schildert een weids en levendig portret van het leven van deze Russen, en een enkele Duitser, in het midden van de Tweede Wereldoorlog.
Drie passages zijn voor altijd in mijn geheugen gegrift: de laatste brief van een Joodse moeder aan haar zoon, die zij schrijft vanuit het door de Duitsers bezette Oekraïne, vlak voor haar dood; de reis per vrachttrein van een Russische Joodse vrouw naar Auschwitz; de ondergang van een loyale communist, een slachtoffer van de Stalin-terreur.
Alle personages zijn in en in menselijk, met hun gebreken en fouten, die soms grote gevolgen hebben. Iedereen probeert te overleven in zijn beperkte omgeving, sommigen blijven leven, anderen worden vermorzeld in de oorlog, in de kampen of door de terreur van Stalin.

Ik was overdonderd door dit grootse verhaal. Het is geen makkelijk boek, zowel de inhoud als het aantal personages is enorm. Ik leerde veel over de slag bij Stalingrad en hoe belangrijk deze slag was in het verloop van de Tweede Wereldoorlog, maar ook over Stalin, de grote zuiveringen van 1937 en de vroege jaren van de Sovjet-Unie.
Met heel veel noten achterin en meer dan 200 personages, ook in een lijst achterin het boek, vond ik het handig om permanent twee extra boekenleggers bij de noten en de lijst van personages te houden.
1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Anita Meulstee

Gesponsord

Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.