Formidabel werk!

Even had het er alle schijn van dat De doden hebben geen verhaal  de zoveelste thriller is waarin tamelijk voorspelbaar een heden- en een magere verledenverhaallijn samenkomen, met een grande finale in het heden. De doden hebben geen verhaal  gaat echter verder dan dat: het verleden is prominent aanwezig, een compleet en tragisch verhaal, en niet slechts bijzaak c.q. aanleiding tot de gebeurtenissen in het heden.

Noorwegen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog en Noorwegen nu. Onder nu te verstaan 2003, waar je misschien 2013 zou verwachten - zijnde het jaar waarin Den siste pilegrimen  verscheen -, maar het zou weinig realistisch zijn een aantal (verzets)strijders uit 1945 in 2013 nog op te laten draven. De hoofdpersoon in het verleden is Agnes Gerner. Hoofdpersoon in het heden is verzetsheld Carl Oscar Krogh, die nu, 58 jaar later, is vermoord met een Hitlerjugendmes. Vlak voor de moord op Krogh is er een graf gevonden met drie lichamen: een man, een vrouw, een kind; lang geleden begraven, een opzienbarende vondst. Hebben beide zaken met elkaar te maken of speelt het toeval mee? Inspecteur Tommy Bergmann gaat haast obsessief op zoek naar de geschiedenis van de 'oude' doden - wie zijn ze, waarom zijn ze gedood - terwijl het onderzoek naar de dood van Krogh prioriteit heeft. Bergmann duikt in de historie en wroet en wroet ... Agnes Gerners geschiedenis is intens, snijdt je door de ziel. Oorlog, liefde, verraad, dood, ze grijpt je bij de strot als het verhaal eenmaal goed op gang komt na een wat moeizame aanloop. Ze was zo betrokken bij haar 'werk' dat ze er alles voor over had haar plichten na te komen. Echt alles, hoe onvoorstelbaar en ondenkbaar wrang soms ook. Of je wilt of niet, ze wekt sympathie op, al dan niet terecht, afhankelijk van het perspectief van waaruit je haar beziet.

Tommy Bergmann graaft door tot de onderste steen boven is. Hij is een intrigerende rechercheur, die aanvankelijk onbehouwen lijkt maar ook een zachte, meelevende kant heeft. Dat blijkt met name op de allerlaatste pagina, waar hij zijn onvrede uit over de uitkomsten van het onderzoek. De doden hebben geen verhaal  is een formidabel, rijk en spannend verhaal, waarin vast en zeker waargebeurde elementen voorkomen. Heel goed geschreven, prachtig opgebouwd, nergens is te bespeuren dat dit een debuut is - en zo hoort het ook. Gard Sveen behoort in één klap tot de groten onder de Scandinavische thrillerauteurs. We want more!