Grover, sneller maar nog echt Cazalet.

Elizabeth Jane Howard (1923-2014)
schreef 12 novels waarvan De Cazalet Chronicles het best verkocht zijn.
Lichte jaren - The light years 1990
Aftellen - Marking time 1991
Verwarring - Confusion 1993
Bevrijding - Casting off 1995
Veranderingen - All change 2013

Veranderingen werd 18 jaar na deel 4 geschreven. Waar in de eerste 4 delen nog lange, uitgebreide beschrijvingen de boventoon voerden is deel 5 van een ander kaliber. Een enkel keertje heeft Elizabeth Howard zich nog van deze kant laten zien maar die zijn op 1 hand te tellen.
Veranderingen is ook op andere vlakken totaal verschillend, met name de hoofdstukken die heel kort zijn en het taalgebruik dat grover is en die je als lezer van de andere delen niet gewend bent. Waar men eerder nog sprak van kabbelend en uitvoerig, is dit deel juist heel snel, mede door de korte hoofdstukken.
Elk lid van de Cazalet-familie komt aan bod en hierdoor voelt deel 5 aan als een echt afscheid. De serie is begonnen in Home Place, het huis van de baronie en de generaal. Daar kwam de gehele familie samen met de feestdagen en vakanties. Veranderingen, deel 5 eindigt met Home Place, het huis dat zovele jaren in bezit was van de Cazalets en nu verkocht moet worden.
De familie is uitgebreid, de jonge kinderen van toen zijn nu getrouwd en (sommigen) alweer gescheiden of zoekende naar liefde, ze hebben kinderen, ze zijn volwassen nu. De oudere generatie kampt met problemen; op zakelijk vlak, persoonlijk vlak en hun gezondheid. Het houtbedrijf van de Cazalet-familie loopt niet meer nadat de generaal is overleden en dat brengt allemaal problemen met zich mee.
Veranderingen is een goede naam voor dit laatste boek van de Cazalets kronieken. Op de eerste plaats is er de verandering in het leven van de totale Cazalet-familie.
Voor Rachel, die na de dood van de baronie, eindelijk met haar geliefde Sid kan genieten van het leven en elkaar, is de verandering het grootst.
Wat gebeurt er met het personeel nu Home Place verkocht moet worden? Het laatste kerstfeest in Home Place met bijna de gehele familie is er één van afscheid en herinneringen, van verdriet en toch ook wat vreugde, van problemen en oplossingen.
Veranderingen is ook anders in opzet en schrijfwijze. De korte hoofdstukken lijken als afscheid te zijn geschreven, nog even iedereen van de familie langs gaan. Wie was wie ook alweer en hoe gaat het leven verder?
Het taalgebruik is op bepaalde plekken grof, iets wat je als fervente lezer van de Cazalet kronieken niet gewend bent. Zelden een uitvoerige beschrijving maar als die er is dan is deze ook tranentekkend.
Af en toe heerst er het gevoel van niet gehele afsluiting, er zou nog een mogelijk vervolg kunnen komen ware het niet dat Elizabeth Howard kort na het schrijven is overleden.
Het is goed zo; als lezer heb je mogen deelnemen aan deze geweldige Cazalet-familie, je mogen onderdompelen in hun leven en hun belevenissen. Je hebt je druk gemaakt om foute beslissingen, je hebt getreurd om verloren liefdes en gelachen om de grappige anekdotes en ondeugend gedrag.
Veranderingen is het einde van de reeks, het afkicken kan beginnen maar vergeten zullen ze niet, deze geliefde Cazalet-familie.