Beter zonder robots?

Tijdens onze vakantie in juni was ik zo 'slim' om alleen George R.R. Martin's A Dance with Dragons als reserveboek mee te nemen. Wanneer ik dan mijn boek uit zou hebben, dan moest ik na al die jaren eindelijk wel een keer beginnen aan A Dance with Dragons. Zo gezegd zo ge-diggi-daan!

Dat boek heeft meer dan 1000 bladzijden, dus dat duurt uiteraard even. En nog niet op de helft wist ik ineens weer waarom ik het boek zolang had uitgesteld. Het zijn geen slechte boeken, maar ze zijn wel oneindig!

Dus maar even aan de kant gelegd om een ander boek tussendoor te kunnen lezen. Dat was Machines like Me (Machines zoals ik) van Ian McEwan. Bekend van meesterwerken als The Children Act (De kinderwet) en Atonement (Boetekleed). De verwachtingen lagen hoog, want we hebben het hier dus over McEwan.

Voordat ik begon had ik al van een bekende gehoord dat het haar tegen was gevallen en ook een aantal recensies waren niet bepaald enthousiast. Maar goed, dat moet je uiteraard zelf ervaren, dus ik ging er voor. Al snel dacht ik: waar gaat dit over? Science fiction, hoe de jaren 80 zouden zijn geweest als enkele gebeurtenissen in de geschiedenis ietsje anders zouden zijn gegaan (Alan Turing, wat doe jij hier?), robots, enz. Niet echt mijn pakkie an, maar McEwan, die zal dat wel goed laten komen, dacht ik zo. Met elke bladzijde die ik omsloeg betrapte ik me steeds vaker op de gedachte: "Opschepper!" De ene na de andere term, wiskundige dingen, techniek, elektronica, ik weet er ook helemaal niets van af... Maar vooral: "Waar gaat dit heen?" Halverwege het boek komt er ook een meer menselijke verhaallijn tevoorschijn. Gelukkig!

Waar gaat dit boek dus over in een notendop? Hoofdpersoon Charlie heeft eigenlijk weinig bereikt in zijn leven en is een dertiger. Hij krijgt een som geld uit een erfenis en besluit dit (wijselijk??) uit te geven aan een robot, een zogenaamde Adam, al had hij liever een Eva gehad... Charlie heeft een oogje op zijn bovenbuurvrouw, Miranda, en besluit samen met haar de robot in te stellen en vorm te geven. Samen creëren zij een soort huisgenoot / volwassen kind. Uiteraard gaat dat niet helemaal goed... De verhoudingen worden op zijn zachtst gezegd een beetje gek. Maar uiteindelijk lijken de drie wel hun draai te hebben gevonden. Dan komt Miranda's duistere geheim naar buiten, het menselijke aspect aan het gehele boek. Een geheim waar Adam niet zo goed tegen kan, want Adam als computer kan enkel de absolute waarheid verdragen. Min of meer uit het niets besluiten Miranda en Charlie een kind te adopteren. Een kind dat Charlie eerder tegenkwam in een park en dat niet zo goed door zijn ouders behandeld werd. Adam de robot lijkt roet in het eten te gooien, maar na 'heldhaftig' handelen van Charlie is die crisis eigenlijk snel afgewend. Uiteindelijk lijken de verhaallijnen van Adam de robot en die van Miranda, haar duistere geheim en haar adoptiezoon weinig met elkaar van doen te hebben. Ze raken elkaar licht, maar hadden ook zonder elkaar gekund.

Ik wil eigenlijk wel beweren dat dit boek beter was geweest als het slechts om Miranda en Charlie had gegaan. Meer diepgang in die twee personages, wat Miranda dreef in haar duistere geheim, om vervolgens tot de adoptie te komen van een probleemkind. Dat is de McEwan die we kennen. Robots kan hij zich maar beter niet aan wagen...