Cazalet-verslaving kondigt zich onderhuids aan

Na Lichte jaren, het eerste deel van de 'Cazalet-kronieken', was het bang afwachten welk onheil de Tweede Wereldoorlog zou aanrichten bij deze bemiddelde familie. In Aftellen gaat de Britse romanschrijfster Elizabeth Jane Howard (1923-2014) lekker verder met haar familiesaga. De pesterijen die ze moet ondergaan tijdens haar jeugd, alsook een woelig privéleven met drie mislukte huwelijken. Dit alles hakt er stevig in bij Howard. Het is bijgevolg logisch dat de familiegeschiedenis van de Cazalets autobiografisch getint is.

In Aftellen is de wereldvrede echt wel verleden tijd. Het is 1939; Hitler valt Polen binnen. Het thuisfront (in Engeland) ervaart de rechtstreekse gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. Voorlopig valt de schade bij de familie nog goed mee; maar wat brengt de toekomst? In dit deel ligt de focus vooral op de nieuwe, de jongere generatie kleinkinderen. Met vallen en opstaan moet het jonge geslacht doorgroeien tot volwassenheid. Terwijl de vaders op oorlogspad zijn. Behalve Hugh, die likt nog steeds zijn verwondingen uit een eerdere oorlog. Hij bekommert zich om de houthandel, het familiebedrijf.

“Onze kant hoeft alleen maar alle Duitsers pokken te geven en dan zullen ze te ziek zijn om te vechten.”

Op deze manier voeren de kinderen hun eigen oorlog. Fragmentarisch leer je de personages met hun entourage beter kennen. De vrouwelijke karakters blijven dan wel boeiend en gecompliceerd, toch is het erg jammer dat de heren uit het verhaal nog steeds worden gediscrimineerd. Heel wat lezers zouden zo graag samen met de mannen – in de figuurlijke betekenis, welteverstaan – meevechten aan het oorlogsfront! Ook dit keer opnieuw een eerder voortkabbelend verhaal, maar alleszins vinden eveneens intrigerende, dramatische gebeurtenissen plaats. Een greep uit de goed gevulde ton met onderwerpen: welzijn, liefde en bedrog, zelfontplooiing, volwassen worden, oorlog, bedrog. Mondjesmaat ontstaat een band met een aantal leden van de familie. Je begint de karakters geleidelijk beter te kennen. Ben je benieuwd of het tweede boek voor flink wat exploderend buskruit gaat zorgen? Niet echt, je blijft voorlopig nog gedeeltelijk op je honger zitten.

“Stel dat je waterpokken en mazelen en bof allemaal tegelijk kreeg… dan zou je zoveel vlekken krijgen dat je één grote vlek zou worden.”

Telkens op het juiste moment plant Elizabeth Jane Howard een dosis humor neer, of geeft ze een geestig tafereel weer. Tevens valt het scherpzinnige taalgebruik op, waarbij de schrijfster gul is met het gebruik van metaforen en barokke zinnen. De veelvuldige perspectiefwisselingen vereisen je constante alertheid. Af en toe vliegt de auteur uit de bocht; als ze gebeurtenissen of handelingen te breed uitsmeert. Dit gaat – uiteraard - ten koste van de vaart.

De lezer blijft uiteindelijk achter met heel wat vragen, zoals: wie beleeft nog wat, wie overleeft en wie niet, welke relaties bloeien nog open, welke verhoudingen zullen stranden? Afhaken na Aftellen is geen optie; het is evenwel reikhalzend uitkijken naar deel drie: Verwarring. Het beste moet nog komen. Een lichte vorm van Cazalet-verslaving kondigt zich onderhuids aan.