Intieme boodschap van hoop maar ook van angst

“Dat is wat deze brief is: een ontmoeting tussen de vader en zijn dochter, die weleens heel verrassend kan uitpakken als we de teugels durven laten vieren, wat in mijn geval betekent dat ik je ook vertel wat voor miskleun ik ben geweest. Hoewel ik denk dat je moeder je eerder dan ik zal vertellen tot wat voor botte terzijdes ik in staat ben.”

Abdelkader Benali (1975) is enerzijds euforisch, anderzijds blijft hij ook erg realistisch in zijn roman Brief aan mijn dochter. In september 2015 is hij vader geworden van dochter Amber. In deze persoonlijke brief schrijft hij oprecht over zijn onzekerheden maar ook over zijn grote vreugde bij het nakende vaderschap. Tevens vertelt hij ongeremd over zijn jonge jaren en opvoeding volgens een traditioneel Marokkaans recept. De band met zijn ouders komt eveneens duidelijk aan bod; alsook de eerste ontmoeting met Saida, zijn grote liefde. Zij wordt ook de moeder van zijn kind. Bovendien brengt de auteur een ode aan de kunst, de toestand in de wereld, waarbij hij aandacht schenkt aan het toenemende racisme en geweld. Dit alles moet volgens de schrijver als vader volstaan om zijn dochter Amber te verwittigen in welke wereld ze gaat opgroeien. De baby wordt geboren aan het einde van vaders betoog.

In deze roman, ook wel open brief, geeft Abdelkader Benali feiten en gebeurtenissen weer van de voorbije jaren. Van de aanslag op de Twin Towers op 9/11 tot en met de verschrikkelijke attentaten te Parijs. Racisme en terrorisme maken nu eenmaal deel uit van onze huidige samenleving. Bewust of onbewust doet de schrijver dit alles niet gedetailleerd uit de doeken. Openhartig is deze lange brief wel; geen enkel onderwerp gaat Benali uit de weg. Zelfs het belang van literatuur en kunst wordt in de verf gezet. Een boek waarin hij onze maatschappij van dichtbij benadert, zonder belerend te willen zijn. Ook het islamitische geloof is een kort maar krachtig gespreksonderwerp tussen de auteur en de assistent van een Spaanse cameraman.

Een boodschap van hoop en verwachtingen voor de toekomst, maar tegelijk ook een van angst voor wat komen gaat. Brief aan mijn dochter straalt bovenal een bepaalde intimiteit uit; een vader richt zich vol openheid en eerlijkheid tot zijn dochter. Soms gaat hij zelfs wat ver als hij vertelt over feiten die bij voorkeur binnen zijn familiekring moeten blijven. Het is vanzelfsprekend dat nieuwbakken ouders goede bedoelingen hebben; de praktijk leert ons dat dit niet altijd volstaat om je kind te beschermen tegen onheil of andere tegenslagen.

In Brief aan mijn dochter geeft Abdelkader Benali zichzelf behoorlijk bloot, niet alleen tegenover zijn dochter, vooral ook tegenover de buitenwereld. Zelfs zijn ouders krijgen op gepaste wijze een veeg uit de pan. Het nakende vaderschap vormde, samen met het aandoenlijke verhaal Between the World and Me van de Amerikaanse Ta-Nehisi Coates, de inspiratiebron voor Brief aan mijn dochter. Ideaal leesvoer voor toekomstige ouders en andere fans van Benali.