Leeuwen wekken: maatschappij kritisch.

Na haar goed ontvangen debuutroman Eén nacht, Markovitsj, verscheen in 2017 Leeuwen wekken, de tweede roman van de Israëlische schrijfster en klinisch psychologe Ayelet Gundar-Goshen.

In Leeuwen wekken maken we kennis met de neurochirurg Etan Green. Na een corruptieaffaire is hij verbannen naar het ziekenhuis van Beër Sjeva in de Negev woestijn. Hij woont daar samen met zijn vrouw Liat, rechercheur bij de politie, en zijn twee zoontjes. Na een lange dag op het werk neemt Etan met zijn jeep een omweg naar huis. Met grote snelheid en harde muziek rijdt hij over zandwegen tot dat hij door een harde klap tot stilstand komt. Hij blijkt een Eritreeër, Asoem, te hebben aangereden. Hoewel de man nog niet is overleden besluit Etan door te rijden, Asoem achter te laten en alles te vergeten.
De volgende dag echter staat de weduwe van Asoem, Sirqit, op de stoep, zij eist geen geld maar wil dat hij zijn medische kennis in gaat zetten voor de vele Eritrese vluchtelingen, dit in ruil voor haar zwijgen. Etan gaat akkoord en zo ontstaat er een illegaal behandelcentrum in een afgelegen garage.

Het morele dilemma van Etan, zijn schuldgevoelens en zijn zwijgen over alles ook tegenover zijn vrouw heeft Gundar-Goshen zeker in het eerste deel van het boek heel goed en invoelbaar weergegeven. Je leest hoe Etan de verschillende stadia in dit proces doorloopt, van eerst heel schuldig tot ook een grote woede over wat hem is aangedaan en overkomen. Doordat het perspectief wisselt, de ene keer zit je in het hoofd van Etan om vervolgens de gedachtegang van Sirqit te volgen, zie je ook hoe de verhoudingen naar elkaar toe veranderden.
Naast deze verhaallijn loopt parallel de verhaallijn van Liat, vrouw van Etan en de rechercheur die dit hit-and-run ongeluk moet onderzoeken. Ook bij haar verhaal is het perspectief vanuit Liat. Het verhaal van Liat maakt duidelijk hoe de Israëlische maatschappij tegenover vluchtelingen staat, ze eigenlijk niet ziet staan. De vele, soms wat abrupte, perspectiefwisselingen maken het lezen soms wat lastiger.

De beide verhaallijnen raken elkaar wanneer er meer aan de hand blijkt te zijn dan het bieden van illegale medische zorg en het oplossen van een aanrijding. Dit is ook het punt waarop het verhaal wat aan geloofwaardigheid gaat inboeten. Het lijkt erop alsof de schrijfster alle problematiek aanbod wil laten komen, drugs, eerwraak, discriminatie. Er starten ook iets te veel verhaallijntjes die niet echt afgemaakt worden. Hierdoor wordt het verhaal halverwege ook wat langdradiger. Het plot daarentegen is wel weer verrassend maar laat wel heel duidelijk zien wie uiteindelijk de slachtoffers zijn.
Uiteindelijk slaagt Ayelet Gundar-Goshen er wel in de lezer te laten nadenken over hoe je als maatschappij omgaat met vluchtelingen. Niet de levensgrote vraag: “Wat zou ík hebben gedaan?”, maar “Hoe ga je als maatschappij om met jouw vluchtelingen?”, is de vraag die centraal staat in dit boek.