Joden met zwaarden

"Joden met zwaarden" is volgens de auteur de eigenlijke titel van het boek. Dat klopt niet helemaal, want een heeft een strijdbijl en de ander iets dat nauwelijks een zwaard genoemd kan worden, maar afijn, de rest van de personages heeft dan weer wel zwaarden. Opvallend is, dat de auteur zich verontschuldigt dat hij als literair schrijver een avonturenroman heeft geschreven, maar halleluja, wat fijn dat hij het toch heeft gedaan. Of de vertaling getrouw is aan het origineel durf ik niet te zeggen, wel dat die uitstekend is uitgevoerd door maar liefst twee vertalers, die ook nog eens subsidie kregen voor hun vertaling. Het resultaat is te merken: het is een tekst waar je van kunt watertanden, een tekst ook met een enorme woordrijkdom, zowel voor het 'gewone' Nederlands als voor de woorden die typisch zijn voor de gekozen cultuur. Hierdoor is het geen tekst die voor het gros van de lezers 'vlot wegleest'. Je moet je aandacht bij de tekst houden, vooral omdat het lange zinnen en alinea's zijn, als je halverwege wordt afgeleid, moet je terug om opnieuw de zin te beginnen: niet iets om in de bus te lezen.

De avonturenroman had makkelijk een fantasy-roman kunnen zijn. Het boek is opgedragen aan Michael Moorcock, dus Chabon weet waar hij de mosterd moet halen. Ik heb zelf weinig van Moorcock gelezen, het verhaal deed me meer denken aan iets van Jack Vance of Fritz Leiber. Het verhaal speelt zich af in de duistere middeleeuwen, een periode die niet vaak wordt gebruikt, en dan ook nog op een plaats die zelden in romans opduikt,: het Rijk der Chazaren, een exotisch Joods koninkrijk. Bepaalde fantasy-settings zijn bij de gemiddelde genrelezer beter bekend.
Echt fantasy is het niet, daarvoor ontbreekt het magische aspect, hoewel Chabon er dicht tegenaan schurkt en zoals een genreschrijver als Vance de magie niet echt nodig heeft voor een schelmenverhaal. Maar goed, een verhaal met olifanten in plaats van draken, moslims in plaats van dwergen en Vikingen in plaats van orks is juist weer verfrissend in al hun exotische schoonheid.
De voorspelbaarheid van het verhaal vond ik jammer, als dan eindelijk iets wordt onthuld dat je al het halve boek wist, schiet het zijn doel voorbij, hoewel ik denk dat veel literaire schrijvers niet zo bekend zijn met de genre-clichées die Chabon gebruikt.