Meer dan 6,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Een van de beste Nederlandstalige genreboeken die ik ken

Johan Klein Haneveld 09 januari 2025 Auteur
Disclaimer: ik was jaren geleden proeflezer voor een eerste versie van dit boek en wat correcties aangegeven in het manuscript.

10- Dit is een van de beste Nederlandstalige genreboeken die ik ooit heb gelezen en ik weet nu al dat het aan het eind van het jaar op mijn 'top 10'-lijst terecht gaat komen. Chris Hoksbergen heeft zich met twee boeken onder zijn eigen naam wat mij betreft op de kaart gezet als een vernieuwende genre-auteur, die de mogelijkheden van taal wil benutten, zijn verhalen uitstekend opbouwt en zijn personages doorleefd weergeeft, maar vooral als schrijver die thematische diepgang weet aan te brengen in zijn verhalen. Misschien wordt het thema nog iets te schematisch uitgewerkt en zijn personages nog iets te makkelijk een op een te koppelen aan filosofische concepten of levenswijzen maar daar zal hij ongetwijfeld nog in groeien. Het is al bijzonder genoeg om in het Nederlandstalige genrelandschap een schrijver tegen te komen die echt iets te zeggen heeft. Als iemand het verdient met zijn boeken tot een groter publiek door te dringen is het deze auteur wel. Ik hoop daarom dat deze horrorroman door veel lezers zal worden opgepakt.
Jazeker, een horrorroman. Op de cover staat dan wel 'psychologische fantasy', maar dit is daadwerkelijk horror. Een deel psychologische horror, maar er zit ook een aspect van kosmische horror in (vooral omdat er wordt gespeeld met meerdere dimensies, en het gaat over de vraag of ons bestaan betekenis heeft of niet).
- Bij het lezen had ik voortdurend het gespannen gevoel onderin mijn buik dat ik heb bij het lezen van de beste horrorverhalen, waarbij je enorm graag verder wilt lezen, maar tegelijk ook bang bent voor wat je zult aantreffen op de volgende pagina's.
- het verhaal speelt zich af in een instelling die geïsoleerd raakt van de buitenwereld en waar mysterieuze zaken gebeuren ... De mentale toestand van de personages is wankel (bij Lovecraft verliezen personages hun verstand, hier hebben ze al last van wanen als het verhaal begint). Het werkt heel goed dat je als lezer de waarnemingen van de personages al niet kunt vertrouwen. Wat is er echt? Wat is waan? Zorgt hun ziekte ervoor dat ze de dreiging te laat opmerken, of zijn ze juist door hun aandoening in staat om te zien wat anderen niet willen geloven?
- er zitten beschrijvingen in van gruwelijke verschijningen en gebeurtenissen, die zo krachtig zijn weergegeven zodat ze op je netvlies blijven staan. Wat er bijvoorbeeld gebeurt met een personage als hij de sneeuw opstapt ... Brrr ... Een beschrijving als 'Haar mond scheurde onmogelijk ver open en drie rijen tanden werden zichtbaar, druipend van het zwarte teer. Toen knikte ze haar hoofd opzij, beet n zijn schedel en scheurde met een ruk zijn gezicht eraf...' vind je niet in een doorsnee fantasyroman. Maar deze beschrijvingen domineren niet het verhaal. De auteur weet ze zo te doseren dat de onderhuidse spanning (terror) de overhand blijft houden boven de afschuw (horror).
- Het slot is episch, apocalyptisch, maar refereert tegelijkertijd mooi terug aan het begin van het verhaal. Ook voor de lezer gaan werkelijkheid en interpretatie door elkaar lopen. Het aspect van de kosmische horror komt hier ook helemaal in tot uiting. Ik vind het enorm goed opgebouwd!
- De thematiek is ook die van een horrorverhaal, namelijk: hoe gaan wij mensen om met de zekerheid van de dood. We zullen allemaal eenmaal sterven - een zekerheid die zo vast staat als de niet te overbruggen ring van sneeuw rond de instelling waar het verhaal zich afspeelt. Verschillende personages lijken te staan voor manieren waarop mensen deze zekerheid het hoofd bieden. Er is er een die het ontkent en gewoon zijn eigen leven wil leiden - hij is aan het begin van het verhaal geestelijk gezond verklaard. Een ander is opgenomen omdat ze een nymfomane is. Zij staat voor het hedonisme: als ons bestaan ten einde komt, kunnen we er maar beter zoveel mogelijk van genieten zolang het duurt, ongeacht de consequenties. Het zoeken van zoveel mogelijk genot - 'laten wij eten en drinken, want morgen sterven wij'. Weer een ander reageert op de zekerheid van de dood met nihilisme, zelfs cynisme. Hij ontkent dat hijzelf betekenis heeft. Hij is opgenomen vanwege de ongeneeslijke waan waarin hij zichzelf ziet als reeds gestorven, ook al loopt hij rond. Sterker nog: hij heeft nooit bestaan en niemand anders heeft ooit bestaan. Het 'ik' is een illusie en er is alleen materie. En dan is er nog iemand die reageert met religieuze zekerheid. Hij klampt zich vast aan de boodschappen van engelen en de overtuiging dat hij een boodschap moet ontrafelen om zo de wereld te redden. In feite kent hij zichzelf zoveel betekenis toe dat de dood geen betekenis meer heeft. In de loop van het verhaal worden al deze benaderingen op de proef gesteld en blijken ze geen van allen afdoende. Het individu ziet zichzelf als betekenisvol en ziet zijn relaties en bezigheden als betekenisvol. De dood maakt daaraan een einde. Een interessant dilemma dat tot nadenken oproept, zonder dat de auteur komt met een oplossing. Zekerheid is immers onmogelijk. Zoals het goede horrorverhalen betaamt blijft er aan het einde van het verhaal voor de lezer ook nog enige ambiguïteit bestaan.

Mijn enige puntje van kritiek (naast de wat schematische verwerking van het thema) is dat de schrijver nog steeds duidelijk leunt op het Engels. Een paar keer wordt met 'het' verwezen naar mannelijke of vrouwelijke begrippen en er openen nog steeds deuren en ogen en verwijdden er blikken. Het Nederlands kent wederkerende werkwoorden en het woord 'zich' is echt niet vies. Maar goed, ik ben een beetje een kniesoor dat ik daarover struikel als de rest van het boek zo goed is.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Johan Klein Haneveld

Gesponsord

Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.

Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.

In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips

Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips

Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips

Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips

Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.

De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips

Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips

Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips

Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips

Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips

Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips

Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips

Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips

In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips

Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips

Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.

Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips

Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips

Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.

In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips

Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.

Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips

Als de politie de dood van haar man bestempelt als een ongeluk, gaat Nadja zelf op onderzoek uit. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.