Het plaatje klopt

2038 – Jake Greenwood is gids in een van de laatst overgebleven bossen ter wereld. Dat bevindt zich op Greenwood Island, de overeenkomst met haar familienaam lijkt toevallig. Tot een oude geliefde met een dagboek op de proppen komt dat anders doet vermoeden. Dit dagboek neemt de lezer steeds verder mee terug in de tijd, tot het jaar 1908 waar de geschiedenis van de familie Greenwood begint, om daarna langs dezelfde periodes weer terug te keren naar 2038. Tijdens die tijdreis leer je de Greenwoods van de verschillende generaties beter kennen en hun beweegredenen begrijpen. En allemaal hebben ze op hun eigen manier iets met bomen.

Greenwood is de tweede roman van de Canadese auteur Michael Christie. In dit boek verenigt Christie alle know-how die hij als psycholoog, timmerman en schrijver bezit. Anke ten Doeschate vertaalde naar het Nederlands.

De tekening met de doorsnede van een boom, die de jaartallen uit het verhaal naast de jaarringen vermeldt, geeft meteen de originele opbouw van dit verhaal prijs. Van toekomst – voor Jake het heden – naar het verleden, tot de kern – het begin van de Greenwoods – en weer terug. Deze keuze heeft het voordeel dat niet alle stukjes van de puzzel meteen gelegd worden. De onduidelijkheden worden helder wanneer we weer vooruit evolueren in de tijd. Deze keuze creëert een zekere spanning en voorkomt dat het een saai boek wordt. Wat die puzzelstukjes betreft, mocht het einde wat verder uitgewerkt zijn. Hoewel het boek meer dan vijfhonderd bladzijden telt, voelt het verhaal niet helemaal af.

Christie boeit en schrijft vlot. Toch is zijn taal niet per se eenvoudig. De eerste alinea belooft meteen een taalrijk, sensitief boek. (Dit is een oproep tot naar bos ruikende geurpagina’s bij de herdruk!)

‘...Om hun naalden te ruiken. Hun schors te strelen. Verkwikking te vinden in het nederig stemmende duister van hun schaduw. Stil te staan onder het bladerbaldakijn en te bidden tot hun duizend jaar oude zielen.’

De hoofdstukken waren vaak erg kort en dat drijft het tempo op. Mogelijk is dit een bewuste keuze als tegenwicht voor de traagheid waarop de gebeurtenissen zich ontwikkelen. Tijdens het lezen valt op dat de zinnen een mooi ritme bevatten, wellicht door de vele beschrijvingen en vergelijkingen en het gebruik van een rijke woordenschat.

Christies’ uitstekend uitgewerkte personages zijn echte mensen die bij de eerste kennismaking niet meteen sympathiek lijken. Door de kijk op hun diepste gevoelens en gedachten groeit het begrip voor de keuzes die ze maken. De auteur toont inzicht in de menselijke psyche en weet deze prachtig te beschrijven. Net als de natuur, vergelijkingen tussen bomen en mensen/families keren steeds terug. De doordachte manier waarop Christie te werk is gegaan is bewonderenswaardig.

Greenwood is een boek waarbij alles klopt tot en met de vormgeving. Een vlot geschreven familiegeschiedenis, door het klimaatthema ook actueel zonder terecht te wijzen. Maar het zijn de beeldrijke, sensitieve beschrijvingen en vergelijkingen die ervoor zorgen dat het geheel nog lang blijft nazinderen.