Tijdloos

In Normale mensen volgen we de liefdesgeschiedenis van de Ierse Connell en Marianne, jonge studenten. Ze groeien op in hetzelfde stadje, gaan naar dezelfde school en vervolgen allebei hun studies in Dublin aan het Trinity College. De moeder van Connell is schoonmaakster bij Marianne thuis. Dit verschil in klasse komt vooral op het college tot uiting.
Ondanks de vele perikelen onderweg is het duidelijk dat ze tot elkaar veroordeeld zijn.

Auteur van dit boek is de Ierse Sally Rooney (1991) die eerder al debuteerde met Gesprekken met vrienden. Ondanks haar jonge leeftijd bewijst ze met dit schrijven een sterk inzicht in mensen en relaties te bezitten. Ze won met Normale mensen o.a. de Irish Novel of the Year en de Costa Book Award. Ondertussen verscheen op BBC de televisieserie waarvoor Rooney zelf de bewerking schreef.

Elk hoofdstuk heeft als titel hoeveel tijd er verlopen is sinds het vorige bv: drie weken later en de maand en het jaartal als ondertitel. Dit is handig want soms bedroeg die tussenperiode enkele maanden, soms slechts vijf minuten. De hoofdstukken lopen chronologisch maar er wordt steeds teruggeblikt naar wat er in tussentijd is gebeurd, zo krijg je als lezer de nodige informatie over alle gebeurtenissen. Het afwisselend perspectief tussen Connell en Marianne zorgt ervoor dat je de ontwikkelingen uit beider standpunt kan bekijken. Dit variëren van perspectief houdt het boeiend.
Een ander hulpmiddel om het tempo in het verhaal te houden is het ontbreken van aanhalingstekens bij de dialogen. Dat leest aangenamer en oogt ook beter.

De schrijfstijl is helder, deze roman moet het niet hebben van de poëtisch geschreven zinnen, wel van wat er tussen de regels gezegd wordt. Vertaalster Gerda Baardman wist dit goed over te brengen. Rooney beschrijft erg veel, legt veel uit - geen show don't tell hier. Dat stoort in dit geval niet maar tegelijk blijven heel wat zaken ongezegd: Wat doet Mariannes broer haar eigenlijk allemaal aan? Heeft Marianne een eetstoornis? - dat wordt weleens gesuggereerd maar er komt nooit antwoord op.
Op één personage na, lijken alle karakters vooral onsympathiek. Dat maakt het moeilijk om je als lezer te identificeren met hen. Wel kan je meeleven en sommige zaken herkennen. Soms was het moeilijk om de verschillende facetten van de persoonlijkheid van Marianne – eerst sterk in de schoenen, later onderdanig – met elkaar te rijmen. Wellicht heeft Rooney dit opzettelijk zo gedaan maar het komt wat onrealistisch over.

In dit verhaal staat de liefde centraal alsook het feit dat je leven daardoor bepaald kan worden. '...beslissingen die je neemt omdat je iemand leuk vindt en dat je hele leven daarna anders wordt.'
Verder zet de auteur ons via de gedachten van de twee hoofdpersonages aan het denken over verschillende maatschappelijke thema’s: impact van opvoeding op je ontwikkeling, depressie, eetstoornissen, klassenverschil, … Zoals de titel verraadt, gaat het vooral over voldoen aan verwachtingen, normaal willen zijn. Daarnaast wordt pijnlijk duidelijk welke belangrijke rol communicatie – hier eerder miscommunicatie – speelt in het leven. In deze moderne maatschappij zijn alle middelen aanwezig om altijd en overal met elkaar in verbinding te staan en toch gebeurt dat weinig. Sociale media zijn in het verhaal trouwens niet nadrukkelijk aanwezig waardoor deze roman iets tijdloos krijgt. Bovenstaande thema’s zijn immers van alle tijden waardoor lezers van verschillende generaties dit boek zullen waarderen.