Precies wat de samenleving nu kan gebruiken

Een oude man doet zijn hond een leiband aan en begeeft zich in de drukte van elke dag. Rond hem leven de mensen hun leven en staan vaak niet stil bij de manier waarop ze dat doen. Dan steekt er een storm op die de maatschappij tot stilstand brengt. Mensen gaan zich isoleren. In die afzondering vinden ze echter rust en vinden ze elkaar.

‘Soms haasten we ons door de dagen
zonder ze werkelijk te ervaren’

Samen van de Britse illustrator Luke Adam Hawker schetst een verhaal waarin zowel eenzaamheid als verbinding een grote rol spelen. Het is geen pandemie die de wereld treft, maar een bizar weerfenomeen. Uiteraard staat die wel symbool voor de huidige gezondheidscrisis. Er gaat een enorme herkenbaarheid uit van de tekeningen. Zo bestaat één van de tekeningen uit een straatbeeld met gesloten winkels. Voor de supermarkt staat tevergeefs een enorme rij, iemand van de eerdere klanten gaat er immers met de hele voorraad vandoor.

Marianne Laidlaw schreef de tekst bij de prenten. Het zijn korte, poëtische zinnen die aan de essentie van Hawkers relaas raken. Ze werden knap vertaald door Susan Smit. Tenzij er veel witruimte is, bevinden ze zich in de marge van de tekeningen. Ze zijn mooi om te lezen en vormen een harmonisch geheel met het werk van de illustrator.

Samen is een prachtig verslag van een gebeurtenis die de samenleving op z’n kop heeft gezet. Het is een warm verhaal over kracht en verbondenheid. Dat blijkt al op het titelblad, waarop de oude man met zijn hond door de regen wandelt. Hij houdt hem droog met z’n paraplu. De schitterende tekeningen van Hawker maken van dit boek een streling voor het oog. Het detail dat hij in zijn werk weet te leggen is ongelooflijk. Met een fijne zwarte pen zet hij talloze kriebelige lijntjes op papier die samen een indrukwekkend tafereel vormen. Gebouwen, straten en mensenmassa’s komen tot leven en nodigen uit om erin te verdwijnen. Een illustratie die dan weer raakt door z’n eenvoud, is die van een appartementsblok waarachter elk raam een silhouetten te zien zijn. Mensen voor ramen, dicht bij elkaar en toch geïsoleerd.

‘We waren verenigd in onze afzondering;
we waren samen van elkaar gescheiden.’

Halverwege het boek leren de mensen geluk te vinden in het alleen zijn en ontdekken ze nieuwe manieren om nader tot elkaar te komen. Hawker vertelt dan ook een verhaal vol hoop. Hij legt de vinger op de wonde, maar weet diezelfde zere plek ook te helen. De oude man, die overigens zijn eigen grootvader voorstelt, laat zich niet uit het lood staan en trotseert de storm om daarachter de zon weer te ontdekken.

Samen is het soort boek dat je nog lang na het lezen blijft koesteren. Het vraagt om gelezen, herlezen en vooral om cadeau gegeven te worden aan iedereen die je na aan het hart ligt. Het is een creatief pleidooi voor het herontdekken van de samenhorigheid, precies wat de maatschappij nu kan gebruiken.