Verontrustende thriller met enkele losse eindjes

Marc-Uwe Kling (1982) is een van de meest bekende auteurs uit Duitsland en heeft, nadat hij in 2009 debuteerde met de roman De kangoeroekronieken, voornamelijk kinderboeken geschreven. Hoewel hij nooit van plan is geweest aan een thriller te beginnen, verscheen vijftien jaar later toch zijn eerste spannende boek: Views (2024). Het idee voor de plot van dit thrillerdebuut bleef door zijn hoofd spoken – zelfs ’s nachts was hij ermee bezig – dat hij zich op een dag realiseerde dat hij het verhaal eigenlijk alleen nog maar hoefde op te schrijven.

Hierin gaat een video viraal waarin de zestienjarige Lena Palmer door drie donkere mannen wordt verkracht. De autoriteiten willen dat Yasira Saad, hoofdinspecteur van de federale recherche, het onderzoek leidt. Hoewel de herkomst van het filmpje bijzonder moeilijk te achterhalen is, hoopt ze dat er toch enkele aanwijzingen in te vinden zijn. Haar team krijgt daarnaast ook nog te maken met de rechts-radicale actiegroep Actief Heemschutverbond, die gerechtigheid eist en diverse demonstraties organiseert waardoor het land ontregeld dreigt te worden. Ondertussen wordt van de politie verwacht dat ze snel met resultaten komt.

Voordat de lezer één bladzijde gelezen heeft, wordt hij gewaarschuwd voor de gevoelige inhoud die het boek moet bevatten en of hij wel zeker weet eraan te beginnen. De vraag is natuurlijk of dit geen goedkope marketingstrategie is, of dat de inhoud van Klings thrillerdebuut werkelijk dusdanig schokkend is dat het lezen ervan je nachtmerries oplevert. Afgezien daarvan zorgt deze kennisgeving er bij voorbaat al voor dat je niet alleen nieuwsgierig wordt de reden daarvan, maar ook of het verhaal zelf de moeite waard is. Dit laatste is absoluut het geval, want van begin tot eind ben je bij de gebeurtenissen en de belangrijkste personages betrokken. Desondanks is het allemaal niet zo heftig als die waarschuwing je wil doen geloven, ondanks dat verschillende situaties wel degelijk zorgwekkend zijn.

Het uitgangspunt van het verhaal is een interessante, want de auteur beschrijft een groot aantal fictieve omstandigheden en voorvallen die in de huidige maatschappij niet ondenkbeeldig zijn. Hierbij snijdt hij thema’s aan die op dit moment erg actueel zijn: kunstmatige intelligentie in al zijn facetten, de gestage groei van rechts-extremistische groeperingen, vreemdelingenhaat, complottheorieën en het toenemende geweld tegen vrouwen. Hierdoor, maar eveneens omdat er enkele waargebeurde feiten in de thriller worden genoemd, komt alles levensecht en realistisch over. Natuurlijk draait het voornamelijk om het politieonderzoek, dat in bepaald opzicht niet eens zo heel erg opzienbarend verloopt en waarbij je clichés aantreft die ook in veel andere detectives en politiethrillers voorkomen.

De auteur heeft een prettige en vlotte schrijfstijl en bij dialogen is het taalgebruik afgestemd op de generatie van de desbetreffende personen. De automatiseringsdeskundige communiceert bijvoorbeeld heel anders dan, pak ‘m beet, de zestienjarige dochter van de hoofdcommissaris. Deze in feite logische keuze van Kling pakt erg goed uit en geven de personages een uitstraling die bij hen hoort en past. Ook het gevoel dat bij hen leeft, wordt prima op de lezer overgebracht en daardoor kan hij zich zonder problemen in de meesten verplaatsen.

Views, vakkundig vertaald door Hans E. van Riemsdijk, is geen thriller die het moet hebben van veel actie en spanning – pas aan het eind is daar iets van te merken – maar schetst vooral de gevaren waaraan een maatschappij zich ziet blootgesteld als KI daarin de overhand neemt. Dat is een verontrustende gedachte. Helaas bevat het verhaal wel een paar losse eindjes, want op niet alle vragen komt een antwoord. Dat is jammer, want de meeste lezers houden immers van een afgerond geheel en daar ontbreekt het nu aan.