Meer dan 6,0 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Goed gedocumenteerde historische roman

leen_leest 15 oktober 2024
‘Het Zwarte Verdriet’ gaat over de Belgische koloniale periode, een zwart hoofdstuk uit onze geschiedenis.

Het speelt zich af van 1936 tot1942. Centraal staan Albert en zijn gezin. Verder maken we ook kennis met Paul en de mensen in zijn nabije omgeving.

Albert woont in het Vlaamse Duffel, is getrouwd met Maria en heeft een dochter van bijna 18 jaar, Lieve. Hij zit op alle gebied vastgeroest. Op zijn werk in Brussel is hij al jaren de onopvallende, grijze muis. Zijn vrouw behandelt hem als stront en bedriegt hem aan de lopende band. Lieve is dan weer het licht in zijn leven en aanbidt haar vader. Hij heeft nood aan een verandering van omgeving en besluit zich kandidaat te stellen voor een positie in Kongo (spelling is bewust zo). Zijn gezin moet uiteraard mee.

Paul van den Eynde, rijke erfgenaam van een selfmade industrieel, woont in Stanleystad, Kongo. Dieudonné en diens vrouw Maïmouna zijn er zijn bedienden waar hij een erg goede relatie mee heeft. Paul is ook de neef van Henri van Emsen, de rechterhand van de gouverneur-generaal van de kolonie. Hij heeft ook een nauw contact met vader Emmanuël (Manu), een prediker van ‘het ware geloof’ op missie in Kongo. Paul zelf durft zich echter kritisch op te stellen en is het helemaal niet eens met de behandeling van de Kongolezen.

Albert ontdekt tijdens zijn opleiding al dat er erg neerbuigend gepraat wordt over de Kongolezen. Als hij in Kongo aankomt, vallen de schelpen helemaal van zijn ogen. Racisme is de norm en de onmenselijke behandeling van de Kongolezen is iets waar hij zich helemaal niet in kan vinden. Hij wordt gestationeerd in Stanleystad waar hij kennismaakt met Paul. Albert probeert toch het beste te maken van zijn jaren daar, ondanks de uitdagingen binnen zijn eigen huwelijk als de levensomstandigheden waarin ‘zijn’ Kongolezen moeten leven.

De schrijver heeft zijn huiswerk gedaan. Je merkt dat er echt heel grondig research is gedaan naar de Belgische koloniale geschiedenis. Je leest fictie, maar deels zijn de gebeurtenissen waargebeurd. Dat maakt dit boek zo aangrijpend. Ik schaam me als ik dit lees. Bijna niet te geloven.

Deze quote uit het boek geeft perfect weer hoe over de Kongolezen gedacht werd. En het schrijnende is dat deze quote niet verzonnen is. Zo was het gewoon.

"Die ‘wilden’ een hogere opleiding geven is nutteloos, want verstandelijk zijn en blijven het kleine kinderen. Dat volk is gewoonweg niet in staat om moeilijke of gedetailleerde instructies te bevatten of te verwerken. Een zwarte op de universiteit? Laat me niet lachen, de gedachte alleen is al ridicuul. We moeten ze onder de knoet houden, een schouderklopje geven als het kan, maar met de zweep tuchtigen als het moet."

Het is verweven met een fictief verhaal. Ik vind vooral Albert schitterend. Van een zielige, grijze muis evolueert hij doorheen het boek naar een man die weet wat hij wilt (en niet wilt!) en die stevig in zijn schoenen staat. Hij durft in het koloniale Kongo toch buiten de lijntjes kleuren.

Af en toe werd er Vlaams dialect geschreven. Dit vond ik toch wel wat lastig lezen soms. Het Frans dat er soms tussen stond vond ik dan weer wel een meerwaarde, want dat was toen toch zeker de eigenlijke voertaal in onze kolonie. De romance van dochter Lieve in Kongo was af en toe een verademing tussen al het racisme en geweld, de relatie met haar beste vriendin aan het begin van het boek vond ik dan weer niet echt nodig.
Ook vond ik de seksuele uitspattingen van Maria niet nodig voor in het verhaal, het was soms wat te platvloers allemaal. Hoefde niet voor mij.

Het wordt verteld vanuit een alwetende verteller, hij/zij perspectief. Ik moest af en toe goed mijn hoofd erbij houden om te weten over wie het ging. Het wisselde tussen Albert en Paul, af en toe vanuit Maria en Lieve. Goed opletten was toch belangrijk.

Maar al bij al een goed gedocumenteerde historische roman. Niet eentje om tussendoor vlug te lezen, wel een waar je tijd voor moet nemen. Het is een waardevol boek over een periode die niet vergeten mag worden, een periode die toch meer in ons collectief geheugen zou moeten zitten.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van leen_leest

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!