Prentenboek met grote kunstzinnige kleurenillustraties over een eenzaam meisje.

Vallende blaadjes

Ben je ook wel eens somber, een beetje verdrietig misschien? Pak dan ‘De rode boom’; aan het omslag zie je al dat het boek bij je stemming past. Een meisje met halflang oranjerood haar steunt met haar hoofd op haar handen op de rand van een papieren bootje. Haar ogen zijn dicht. Er drijft een enkel rood blaadje op het water. Waar zou het meisje aan denken? Zou ze het blaadje gezien hebben?

Met die vragen in je hoofd open je het prentenboek van Shaun Tan. Het meisje wordt wakker in een kleine kamer. Ze gaat de deur uit en merkt dat het een dag is waarop er niets is om naar uit te kijken. Ze wordt steeds somberder. En net als je denkt dat ze nooit meer vrolijk zal zijn, komt het meisje thuis. In een lichtstraal van de deuropening ziet ze iets, wat ze niet had verwacht.

De Australische tekenaar en schrijver Shaun Tan is ook een echte kunstenaar: hij laat je in prachtige beelden zien hoe droevig en eenzaam iemand zich kan voelen. In sombere kleuren toont hij de kamer van het meisje, waarin donkere vallende blaadjes zich hoog opstapelen. In de prenten die daarna volgen, lopen werkelijkheid en fantasie door elkaar heen. Wel op een manier dat je alles gelooft wat je ziet, zoals een grote, naar adem happende en huilende vis die boven het hoofd van het meisje hangt en de hele straat vult. Het is alsof je meedoet in een droom waar bekende en vreemde figuren voorbij komen.

‘De rode boom’ is eigenlijk geen echt verhaal, maar bestaat vooral uit bijzondere en mooie prenten die gevoelens verbeelden. De grootte van de prenten is belangrijk: van klein naar groot naar bladvullend en weer terug. Het ritme van die beelden gaat gelijk op met het gevoel van het meisje: haar droevige bui wordt steeds groter, totdat zij weer thuiskomt. Tussen alle overdonderende, grote beelden zijn de acht kleine beelden middenin het boek nog indringender: in een kaal landschap zet het meisje streepjes op de rug van een slak; het zijn oneindig veel streepjes.

De platen zien er ook steeds anders uit en zijn op verschillende manieren gemaakt: een collage in rode en gele krantenknipsels; een getekend bordspel met een pad tussen hoge bruine schoorstenen door; reusachtig grote, grijze, geschilderde boten op woest spattende golven. In dansende grote letters staan de mooie, korte zinnen naast of in de prenten. Tekst en beeld nemen je mee, laten je voelen wat het meisje meemaakt in haar gedachten. En al die tijd is daar steeds dat ene rode blaadje, als een voorbode van wat komen gaat.

Shaun Tan heeft niet voor niets de Astrid Lindgren Memorial Award, een belangrijke kinderboekenprijs, voor zijn boeken ontvangen. Ook dit boek is wonderschoon. Je wordt er stil van, met een glimlach op je gezicht.

Inger.