Een doorzettend buitenbeentje met een valk

Pas in 2019 is de roman ‘A Kestrel for a Knave’ van Barry Hines, eerste druk 1968, vertaald in het Nederlands door Harm Damsma en Niek Miedema. In 1999 werd het boek opnieuw uitgegeven en ondertussen zijn er ook een film, musical, toneelstuk en hoorspel van gemaakt. Wat een gemis voor vele romanliefhebbers, want het boek ‘Kes’ doet iets met de lezer. Je leest over Billy Casper, een buitenbeetje, die een valk gaat africhten en hoe zijn schoolleven eruit ziet eind jaren ‘60 in Engeland.

Hetgeen als eerste opvalt is de schrijfstijl. Het is zeer realistisch en Barry Hines heeft oog voor detail. Hoe een vogel een worm uit de grond stampt, hoe Billy een flesje sinaasappelsap vasthoudt, hoe hij de valk traint, hoe de situatie is in het klaslokaal, hoe Billy rondzwerft in de natuur, alle zaken worden zeer precies geschreven. Het voordeel is dat er bij de lezer een duidelijk beeld ontstaat en de lezer aandacht krijgt voor kleine zaken, maar aan de andere kant halen deze details het tempo uit het boek.

Wat ‘Kes’ echt mooi maakt, is het personage Billy. Een jongen die op een plaatselijke secundary modern zit, een school waarin een pak slaag van de docenten, gevechten en getreiter normale gang van zaken zijn. En Billy lijkt wel de ene ongelukkigheid na de andere ongelukkigheid door zijn eigen onhandigheid over zich af te roepen. Desondanks is het een doorzetter en probeert hij zijn geluk te vinden in zijn valkerij. Het is soms schrijnend en je leeft heel erg met het personage mee. Tevens realiseer je je dat gelukkig het schoolsysteem gigantisch is verbeterd en dat dit soort jongens vandaag de dag betere kansen hebben en krijgen.

Ten slotte grepen de laatste 60 pagina’s mij vooral. Het einde is ontroerend en ook wel spannend door de wending. De wending is vrij onverwacht omdat het boek grotendeels niet echt naar iets toe lijkt te werken. Dat is echter niet het geval en aan het einde vallen de hints op hun plek. Het nawoord, dat Hines heeft toegevoegd in 1999, is interessant om te lezen waarin hij bepaalde keuzes uitlegt en je het boek nog beter begrijpt. Na het dichtslaan van deze roman wil je Billy Casper een dikke knuffel geven en verovert hij misschien wel een klein plekje in je hart.