Lezersrecensie
Chocola eten tijdens het lezen verplicht!
Willie Wonka, wie kent hem niet? Iedereen die de boeken en/of films over Sjakie en de chocoladefabriek tot zich genomen heeft, herinnert zich vast de mysterieuze Wonka, de man die kan toveren met snoep en chocola, maar die ook een geheim met zich mee lijkt te dragen. In Wonka, het boek dat gelijktijdig met de film verschijnt en gebaseerd is op het filmscript van de film, komen we te weten wat Willie Wonka meemaakte vóórdat hij zijn beroemde chocoladefabriek opende…
Ik moet zeggen dat ik eerst in de war raakte: we weten toch al wel iets over de jeugd van Willie Wonka, doordat er in de laatste film flashbacks zijn naar zijn kennismaking met de Oempa-loempa’s en we zijn vader, die tandarts is, te zien krijgen? Willie heeft een zware jeugd gehad, want snoepen was er voor hem niet bij. Misschien dat hij dat daarom later ruimschoots inhaalde door chocola te gaan maken. Maar in dit boek (en de film) wordt een ander verhaal verteld over Wonka’s jeugd: hij groeit op in armoede, maar wel met zijn liefdevolle moeder, die elk jaar één overheerlijke chocoladereep voor hem maakt. Het maakt niet zoveel uit, maar toch wilde ik dit even benoemen. Echter, niet alle kinderen hebben de boeken gelezen en/of de films bekeken, en zullen dit dus ook helemaal niet opmerken.
Tot zover de verschillen, want in dit boek gaat het verhaal verder: nadat Willie de wereld over reisde, komt hij aan in een slaperig stadje waar hij een kamer zoekt om te overnachten. Hij krijgt een mooie kamer in een wasserij, maar het blijkt een valstrik: hij tekende een contract waardoor hij heel erg lang in de wasserij moet werken om te betalen voor zijn kamer. Maar Willie Wonka is een slimme man die voor alles een oplossing bedenkt, met behulp van zijn magische gaven. Hij ontmoet Noedel, een meisje dat ook in de wasserij woont en werkt en samen bedenken ze een list om te ontsnappen.
Tegelijkertijd is Willie Wonka bezig om zijn droom uit te voeren: hij wil een snoepwinkel openen. Maar dat gaat niet zo makkelijk in een stad waar een heus chocolade-kartel is: drie mannen beheersen de markt en daar komt niemand tussen. Bovendien is de politie betrokken bij het kartel: de hoofdcommissaris wordt gechanteerd met de lekkerste chocola om te voorkomen dat Wonka zijn winkel kan beginnen.
Het verhaal is redelijk voorspelbaar: we weten al dat het Wonka lukt om zijn chocoladefabriek te openen. Hij heeft immers ongelooflijke magische krachten en kan de gekste creaties maken, mensen laten vliegen en chocoladerivieren laten stromen. En dan is er nog de Oempa-loempa, het kleine mannetje dat boos op Wonka is omdat hij zijn cacaobonen heeft gestolen. Gelukkig maken ze het goed en wordt de Oempa-loempa zijn beste vriend. Toch is het heerlijk om mee te gaan in het avontuur dat volgt: de gekke pastoor in de kerk, de twee maffe eigenaren van de wasserij, de drie naargeestige chocolatiers met namen als Steekneus en Piepelman.
Het verhaal leest vlot en de afwijkende lettergrootte van steeds één woord op een pagina heeft een grappig effect. Pounder heeft een fijne schrijfstijl en de gebeurtenissen volgen elkaar snel op, het verveelt nooit. Bovendien schrijft hij beeldend en fantasierijk: je ziet het allemaal voor je (ook niet gek voor een boek dat gebaseerd is op het filmscript, naar het verhaal van Paul King).
Sibéal Pounder heeft er alles aan gedaan om de schrijftraditie van Roald Dahl eer aan te doen. Pounder is een gewaardeerde en populaire kinderboekenschrijver (vooral in Engeland) en heeft al veel titels op zijn naam staan. Maar het ís natuurlijk geen Roald Dahl. De stijl van Dahl precies nadoen, dat is onmogelijk. Zo scherp, met veel humor, maar ook hard en kritisch, dat maakt de kenmerkende Dahl-stijl. Onlangs kwam zijn werk weer eens onder de aandacht omdat critici vonden dat woorden als ‘moddervet’ en ‘lelijk’ niet meer in de boeken mogen staan. Gelukkig gaf Fontein geen gehoor aan deze oproep en behield de oorspronkelijke vertaling.
Ik denk nogmaals dat het de doelgroep van de boek en de film niks kan schelen: het verhaal Sjakie en de chocoladefabriek blijft onverminderd populair. Er zullen vast duizenden mensen de film gaan bekijken in de kerstvakantie. En hopelijk lezen veel kinderen ook het boek. Want hoe mooi een film ook is, in het boek kun je je eigen film in je hoofd maken. Ik weet dus ook niet of ik de film ga bekijken. Ik ben natuurlijk van een andere generatie en bij mij is de eerste film (uit 1971!) nog steeds favoriet, dat geef ik gewoon toe.
Met het boek en de film Wonka blijft het verhaal van Willie Wonka en Sjakie, en daarmee het erfgoed van Roald Dahl, levend. En wil je je deze kerstvakantie nou nog meer onderdompelen in Dahl, ga dan naar het Forum in Groningen. Wonderland, de jeugdbibliotheek, is helemaal omgetoverd tot Wonkaland tijdens het Roald Dahl festival. Onze pabo-student Daan Reker, die meedeed aan de voorronde van de voorleeswedstrijd, komt voorlezen uit werk van Roald Dahl. En natuurlijk kun je in de bioscoop van het Forum de film bekijken!
Ik moet zeggen dat ik eerst in de war raakte: we weten toch al wel iets over de jeugd van Willie Wonka, doordat er in de laatste film flashbacks zijn naar zijn kennismaking met de Oempa-loempa’s en we zijn vader, die tandarts is, te zien krijgen? Willie heeft een zware jeugd gehad, want snoepen was er voor hem niet bij. Misschien dat hij dat daarom later ruimschoots inhaalde door chocola te gaan maken. Maar in dit boek (en de film) wordt een ander verhaal verteld over Wonka’s jeugd: hij groeit op in armoede, maar wel met zijn liefdevolle moeder, die elk jaar één overheerlijke chocoladereep voor hem maakt. Het maakt niet zoveel uit, maar toch wilde ik dit even benoemen. Echter, niet alle kinderen hebben de boeken gelezen en/of de films bekeken, en zullen dit dus ook helemaal niet opmerken.
Tot zover de verschillen, want in dit boek gaat het verhaal verder: nadat Willie de wereld over reisde, komt hij aan in een slaperig stadje waar hij een kamer zoekt om te overnachten. Hij krijgt een mooie kamer in een wasserij, maar het blijkt een valstrik: hij tekende een contract waardoor hij heel erg lang in de wasserij moet werken om te betalen voor zijn kamer. Maar Willie Wonka is een slimme man die voor alles een oplossing bedenkt, met behulp van zijn magische gaven. Hij ontmoet Noedel, een meisje dat ook in de wasserij woont en werkt en samen bedenken ze een list om te ontsnappen.
Tegelijkertijd is Willie Wonka bezig om zijn droom uit te voeren: hij wil een snoepwinkel openen. Maar dat gaat niet zo makkelijk in een stad waar een heus chocolade-kartel is: drie mannen beheersen de markt en daar komt niemand tussen. Bovendien is de politie betrokken bij het kartel: de hoofdcommissaris wordt gechanteerd met de lekkerste chocola om te voorkomen dat Wonka zijn winkel kan beginnen.
Het verhaal is redelijk voorspelbaar: we weten al dat het Wonka lukt om zijn chocoladefabriek te openen. Hij heeft immers ongelooflijke magische krachten en kan de gekste creaties maken, mensen laten vliegen en chocoladerivieren laten stromen. En dan is er nog de Oempa-loempa, het kleine mannetje dat boos op Wonka is omdat hij zijn cacaobonen heeft gestolen. Gelukkig maken ze het goed en wordt de Oempa-loempa zijn beste vriend. Toch is het heerlijk om mee te gaan in het avontuur dat volgt: de gekke pastoor in de kerk, de twee maffe eigenaren van de wasserij, de drie naargeestige chocolatiers met namen als Steekneus en Piepelman.
Het verhaal leest vlot en de afwijkende lettergrootte van steeds één woord op een pagina heeft een grappig effect. Pounder heeft een fijne schrijfstijl en de gebeurtenissen volgen elkaar snel op, het verveelt nooit. Bovendien schrijft hij beeldend en fantasierijk: je ziet het allemaal voor je (ook niet gek voor een boek dat gebaseerd is op het filmscript, naar het verhaal van Paul King).
Sibéal Pounder heeft er alles aan gedaan om de schrijftraditie van Roald Dahl eer aan te doen. Pounder is een gewaardeerde en populaire kinderboekenschrijver (vooral in Engeland) en heeft al veel titels op zijn naam staan. Maar het ís natuurlijk geen Roald Dahl. De stijl van Dahl precies nadoen, dat is onmogelijk. Zo scherp, met veel humor, maar ook hard en kritisch, dat maakt de kenmerkende Dahl-stijl. Onlangs kwam zijn werk weer eens onder de aandacht omdat critici vonden dat woorden als ‘moddervet’ en ‘lelijk’ niet meer in de boeken mogen staan. Gelukkig gaf Fontein geen gehoor aan deze oproep en behield de oorspronkelijke vertaling.
Ik denk nogmaals dat het de doelgroep van de boek en de film niks kan schelen: het verhaal Sjakie en de chocoladefabriek blijft onverminderd populair. Er zullen vast duizenden mensen de film gaan bekijken in de kerstvakantie. En hopelijk lezen veel kinderen ook het boek. Want hoe mooi een film ook is, in het boek kun je je eigen film in je hoofd maken. Ik weet dus ook niet of ik de film ga bekijken. Ik ben natuurlijk van een andere generatie en bij mij is de eerste film (uit 1971!) nog steeds favoriet, dat geef ik gewoon toe.
Met het boek en de film Wonka blijft het verhaal van Willie Wonka en Sjakie, en daarmee het erfgoed van Roald Dahl, levend. En wil je je deze kerstvakantie nou nog meer onderdompelen in Dahl, ga dan naar het Forum in Groningen. Wonderland, de jeugdbibliotheek, is helemaal omgetoverd tot Wonkaland tijdens het Roald Dahl festival. Onze pabo-student Daan Reker, die meedeed aan de voorronde van de voorleeswedstrijd, komt voorlezen uit werk van Roald Dahl. En natuurlijk kun je in de bioscoop van het Forum de film bekijken!
1
Reageer op deze recensie
