Ontroerend verhaal met originele invalshoek

Tom Rob Smith (1979) is de zoon van een Zweedse moeder en een Britse vader. Zijn succesvolle trilogie over Leo Demidov, een officier van de Russische geheime dienst, is van uitzonderlijke klasse en werd wereldwijd bejubeld. Kind 44, het eerste deel, won diverse (inter)nationale prijzen en is nu de basis voor een Hollywoodfilm. Daarna volgden Kolyma  en Agent 6; beide ook bedolven onder lovende reacties. Vervolgens hoorden we weinig meer van de auteur. Tot dit jaar, waarin zijn nieuwste thriller werd gepresenteerd. De boerderij  is een standalone en is deels gebaseerd op Smiths eigen veelbewogen leven.

Daniel is geschokt als zijn vader hem in tranen opbelt met de droevige mededeling dat zijn moeder mentaal ziek is. Volgens hem lijdt ze aan achtervolgingswaanzin, waardoor hij gedwongen is haar op te laten nemen in een psychiatrische inrichting. Radeloos besluit Daniel naar de boerderij in Zweden te gaan, waar zijn ouders naartoe zijn verhuisd om van hun pensioen te genieten. De vlucht naar Zweden haalt Daniel echter niet, want totaal onverwachts staat zijn moeder bij hem in Londen op de stoep. Ze is bang, wanhopig en boos. Ze beweert dat zijn vader liegt en vraagt Daniel haar verhaal aan te horen. Daniel is compleet in de war door de plotselinge komst van zijn moeder, maar wordt gesommeerd te luisteren. Tilde begint te spreken en komt met de schokkende bewering dat zijn vader – haar echtgenoot – tegen haar samenspant en haar voor gek verklaart. Ze is gevangen in een web vol geheimen, verraad, corruptie en leugens, gecreëerd door zijn vader en enkele wantrouwende dorpsbewoners. Ze vraagt Daniel om haar te vertrouwen, maar Daniel weet niet wat hij moet geloven. Hij kan zich niet voorstellen dat zijn hardwerkende, liefhebbende ouders in staat zijn om hem te misleiden en dat een van hen glashard liegt. En waarom? Ten einde raad gaat Daniel zelf op onderzoek uit om te achterhalen wie van zijn ouders hij moet geloven. Wie spreekt de waarheid en wie liegt? Is zijn vader daadwerkelijk betrokken bij een samenzwering of verzint zijn moeder dit?

De boerderij  is een sterke psychologische thriller waarin Smith een fijn geconstrueerde plot heeft gebouwd waarvan vertrouwen, waarheid en verraad de pijlers zijn. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Daniel en Tilde, zijn moeder. Daniel luistert aandachtig en hoort met verbazing het relaas van zijn moeder aan. Zij gelooft in een complot waaraan Daniels vader, samen met de inwoners van een kleine Zweedse gemeenschap, deelneemt en die een schokkende misdaad impliceert. Om deze misdaad te verdoezelen, zo stelt ze, hebben ze haar erin geluisd en haar voor gek verklaart.

Het verhaal bevat meerdere lagen bestaande uit diverse kwesties. Het laat je nadenken over jezelf, over je familie en over de waarheden van het leven dat je leeft. Is alles wat je weet over je naasten waar en heb je zelf geheimen die je hun liever niet verteld? En met welke reden? In De boerderij  wordt Daniel op een intrigerende wijze geconfronteerd met deze vragen. Zijn moeder dreigt hem te verloochenen als hij haar niet vertrouwt. Gelooft hij haar en acht hij het dus denkbaar dat zijn vader betrokken is bij een misdaad? Of kiest hij de kant van zijn vader en is alles wat zijn moeder hem vertelt een gevolg van haar achtervolgingswaanzin? De emoties en de psychologie die hierbij komen kijken, worden door Smith overtuigend beschreven. Je kunt je gemakkelijk verplaatsen in de twijfels van Daniel en de verwarring die het bij hem oproept.

Het verhaal van Tilde neemt je daarnaast mee naar een afgelegen stukje Zweden met landelijke boerderijen en een sfeervol landschap. De karakters zijn geloofwaardig en passen perfect in de thematiek. Zijn ze nu werkelijk zo slecht als Tilde ze omschrijft of zijn hun handelingen op een andere manier te verklaren?

De boerderij  is een ontroerend verhaal, prachtig beschreven vanuit een originele invalshoek. Bij elke wending vraag je je als lezer af: is het de waarheid of is het een goed onderbouwd verzinsel van een mentaal zieke vrouw? Het boek mist echter wel de voor een thriller kenmerkende spanning die je op het puntje van de stoel doet belanden, maar het hartverscheurende relaas en de uiteindelijke ontknoping houden je toch aan de pagina’s gekluisterd. Een literair en psychologisch hoogstandje van een begenadigd schrijver!