Lezersrecensie
Dictatuur binnen en buiten de familie.
De boekhandelaar van Kaboel - Åsne Seierstad
Dictatuur binnen en buiten de familie.
Åsne Seierstad is een oorlogsjournaliste. Tijdens de val van de Taliban in 2001 was ze in het noorden van Afghanistan en trok toen naar Kaboel. Daar stapte ze een boekhandel binnen en ontmoette de elegante man: Soeltan Khan, eigenaar van de winkel met een overvloed aan boeken in vele talen van dichtbundels tot geschiedenisboeken. De man intrigeert haar en ze komt vaker in de winkel. Dan ontstaat het idee van een boek. Ze wil het ‘van binnenuit’ schrijven en vraagt of ze een tijdje bij de boekhandelaar en zijn familie mag wonen. “Welkom” zegt hij, je mag met de familie meedraaien en hetzelfde bestaan leiden dan wij.
Dit boek is een literaire vertaling van wat ze in de praktijk mee maakt. Het maakt haar niet altijd even blij. Zeker niet hoe er met vrouwen wordt omgegaan. Ze slaapt naast Leila, die haar vragen beantwoordt, maar haar precies datgene vertelt wat ze kwijt wil. In ongedwongen momenten bijv. tijdens wandelen vertelt ze echt! wat haar leven als vrouw betekent.
Het boek is ingedeeld in hoofdstukken die het leven in Kaboel elke keer vanuit een ander perspectief belichten. De belangstelling van Seierstad gaat vooral uit naar de vrouwen. Zij gaat zelf ook de verplichte boerka dragen.
“… het is geen fijne dracht. Ik begon het te haten en ook dat ik in een lege bus perse achterin op de vrouwenbank moest. Of in de kofferbak van de taxi als er een man in zat…”(p.14)
Vrouwen hebben niets te vertellen! Zij moeten zich volledig onderwerpen aan de man, ook al hebben ze een prima opleiding en een prachtige baan. Sjarifa is lerares Perzisch, maar moet na haar huwelijk met Khan thuis een huishouden leiden. En als Khan een tiener als tweede vrouw wil… heeft ze niets te vertellen. Ze wordt dan naar Pesjawar gestuurd om daar op ‘het huis te passen’.
Liefde is taboe. Een huwelijk is een contract tussen of binnen families. Een vrouw heeft nergens recht op. Ze protesteren in de vorm van liederen en gedichten.
“… dat zijn liederen waarvan het niet de bedoeling is dat iemand ze hoort. Zelfs de echo blijft boven in de bergen of de woestijn hangen…” (p.52)
Tegen de achtergrond van het verhaal over de personen lees je de politieke ontwikkelingen die direct van invloed zijn op hun dagelijks bestaan. Zo heeft in 1996 de Taliban de macht gegrepen. De religieuze politie speurt naar alles wat verboden is, ook boeken met afbeeldingen van levende wezens. In 1999 vallen ze de winkel van Khan in, ze vernietigen en verbranden boeken, Khan wordt opgesloten in de gevangenis en zijn winkel wordt verzegeld.
“… jullie kunnen mijn boeken verbranden en mij vermoorden, maar jullie kunnen de geschiedenis van Afghanistan nooit ongedaan maken…”(p.28)
In Afghanistan spreekt men Dari. Deze taal beheerst Seierstad niet. Maar Leila, de zus van Khan, heeft tijdens haar verblijf in Pakistan Engels geleerd.
Seierstad heeft de cultuur zoveel mogelijk van binnenuit leren kennen en daar over geschreven. Ook de cultuur van de Hamam is beschreven in het hoofdstuk ‘de geur van stof’. Een prachtig hoofdstuk over vrouwen en hoe ze elkaar helpen hun lichaam te reinigen. Dit deed mij denken aan mijn eigen ervaring in Turkije waar ik een Hamam bezocht en werd geschrobd door een ‘oermoeder’
Voor Åsne Seierstad zit het ‘venijn in de staart’. De publicatie van haar boek is een groot succes. De boekhandelaar heeft het zelf ook gelezen in het Engels en het is in het Farsi vertaald. Hij is boos, want hij zegt dat Seierstad de echte namen heeft gebruikt en het duidelijk is voor iedereen over wie het gaat. Het zou zijn familie schaden én de eer van de beschreven vrouwen. Bovendien had hij verwacht als Held te worden beschreven, maar hij is een ‘dictator-binnen-zijn-gezin’ Hij is naar Oslo gereisd om een rechtszaak aan te spannen. Excuses, schadevergoeding en stopzetting van de publicatie.
Voor mij was het een boeiend informatief boek over een cultuur waar ik in de media veel over lees. Maar door de persoonlijke verhalen leef je je in en dringt de afschuwelijke positie van de vrouw daar écht tot je door.
Dictatuur binnen en buiten de familie.
Åsne Seierstad is een oorlogsjournaliste. Tijdens de val van de Taliban in 2001 was ze in het noorden van Afghanistan en trok toen naar Kaboel. Daar stapte ze een boekhandel binnen en ontmoette de elegante man: Soeltan Khan, eigenaar van de winkel met een overvloed aan boeken in vele talen van dichtbundels tot geschiedenisboeken. De man intrigeert haar en ze komt vaker in de winkel. Dan ontstaat het idee van een boek. Ze wil het ‘van binnenuit’ schrijven en vraagt of ze een tijdje bij de boekhandelaar en zijn familie mag wonen. “Welkom” zegt hij, je mag met de familie meedraaien en hetzelfde bestaan leiden dan wij.
Dit boek is een literaire vertaling van wat ze in de praktijk mee maakt. Het maakt haar niet altijd even blij. Zeker niet hoe er met vrouwen wordt omgegaan. Ze slaapt naast Leila, die haar vragen beantwoordt, maar haar precies datgene vertelt wat ze kwijt wil. In ongedwongen momenten bijv. tijdens wandelen vertelt ze echt! wat haar leven als vrouw betekent.
Het boek is ingedeeld in hoofdstukken die het leven in Kaboel elke keer vanuit een ander perspectief belichten. De belangstelling van Seierstad gaat vooral uit naar de vrouwen. Zij gaat zelf ook de verplichte boerka dragen.
“… het is geen fijne dracht. Ik begon het te haten en ook dat ik in een lege bus perse achterin op de vrouwenbank moest. Of in de kofferbak van de taxi als er een man in zat…”(p.14)
Vrouwen hebben niets te vertellen! Zij moeten zich volledig onderwerpen aan de man, ook al hebben ze een prima opleiding en een prachtige baan. Sjarifa is lerares Perzisch, maar moet na haar huwelijk met Khan thuis een huishouden leiden. En als Khan een tiener als tweede vrouw wil… heeft ze niets te vertellen. Ze wordt dan naar Pesjawar gestuurd om daar op ‘het huis te passen’.
Liefde is taboe. Een huwelijk is een contract tussen of binnen families. Een vrouw heeft nergens recht op. Ze protesteren in de vorm van liederen en gedichten.
“… dat zijn liederen waarvan het niet de bedoeling is dat iemand ze hoort. Zelfs de echo blijft boven in de bergen of de woestijn hangen…” (p.52)
Tegen de achtergrond van het verhaal over de personen lees je de politieke ontwikkelingen die direct van invloed zijn op hun dagelijks bestaan. Zo heeft in 1996 de Taliban de macht gegrepen. De religieuze politie speurt naar alles wat verboden is, ook boeken met afbeeldingen van levende wezens. In 1999 vallen ze de winkel van Khan in, ze vernietigen en verbranden boeken, Khan wordt opgesloten in de gevangenis en zijn winkel wordt verzegeld.
“… jullie kunnen mijn boeken verbranden en mij vermoorden, maar jullie kunnen de geschiedenis van Afghanistan nooit ongedaan maken…”(p.28)
In Afghanistan spreekt men Dari. Deze taal beheerst Seierstad niet. Maar Leila, de zus van Khan, heeft tijdens haar verblijf in Pakistan Engels geleerd.
Seierstad heeft de cultuur zoveel mogelijk van binnenuit leren kennen en daar over geschreven. Ook de cultuur van de Hamam is beschreven in het hoofdstuk ‘de geur van stof’. Een prachtig hoofdstuk over vrouwen en hoe ze elkaar helpen hun lichaam te reinigen. Dit deed mij denken aan mijn eigen ervaring in Turkije waar ik een Hamam bezocht en werd geschrobd door een ‘oermoeder’
Voor Åsne Seierstad zit het ‘venijn in de staart’. De publicatie van haar boek is een groot succes. De boekhandelaar heeft het zelf ook gelezen in het Engels en het is in het Farsi vertaald. Hij is boos, want hij zegt dat Seierstad de echte namen heeft gebruikt en het duidelijk is voor iedereen over wie het gaat. Het zou zijn familie schaden én de eer van de beschreven vrouwen. Bovendien had hij verwacht als Held te worden beschreven, maar hij is een ‘dictator-binnen-zijn-gezin’ Hij is naar Oslo gereisd om een rechtszaak aan te spannen. Excuses, schadevergoeding en stopzetting van de publicatie.
Voor mij was het een boeiend informatief boek over een cultuur waar ik in de media veel over lees. Maar door de persoonlijke verhalen leef je je in en dringt de afschuwelijke positie van de vrouw daar écht tot je door.
1
Reageer op deze recensie
