Hades en Persephone in een ander jasje

Koningin van de onderwereld, vertaald door Merel Leene, is het debuut van Bea Fitzgerald. Het is een hervertelling van de Griekse mythe van Persephone en Hades. Veel kennis van Griekse mythologie hoef je niet te hebben, maar het is handig te weten dat in het originele verhaal staat beschreven dat Persephone tegen haar wil werd uitgehuwelijkt aan Hades, de god van de onderwereld. Fitzgerald heeft een andere draai aan deze mythe gegeven en combineert daarbij ook fantasy en romcom elementen.

In Koningin van de onderwereld vreest Persephone de dag waarop ze wordt uitgehuwelijkt aan een door haar vader uitgekozen god. Wanneer het zover is, besluit Persephone haar lot zelf te bepalen: ze vlucht naar de onderwereld. De beruchte, gevreesde maar bloedmooie Hades is niet blij met de aandacht die op hem wordt gevestigd door haar komst. Toch weet Persephone hem ervan te overtuigen haar een toevluchtsoord te bieden in zijn rijk. Haar besluit om naar de onderwereld te gaan heeft overigens grote gevolgen voor Olympus, het huis van de Griekse goden, en de aardbewoners. Op den duur verkeren zijzelf en Hades ook in groot gevaar.

Persephone heeft een heel beschermde jeugd gehad om haar te behoeden voor de mannelijke heerschappij in de wereld. De aanwezigheid van het patriarchaat is een voorbeeld van een element uit de oorspronkelijke mythe, waarbij ook de onderdrukking van vrouwen komt kijken. Toch heeft Fitzgerald een sterk vrouwelijk hoofdpersonage op papier weten te zetten dat voor zichzelf durft op te komen. Verder laat ze zien dat niet alle mannen over één kam geschoren kunnen worden en Hades blijkt daar een voorbeeld van. In kunst en literatuur wordt Hades vaak afgeschilderd als een duister en gevaarlijk personage. In het begin lijkt hij ook zo te zijn, maar gaandeweg komt de zachtaardige en artistieke kant van hem naar boven, iemand die juist openstaat voor veranderingen.

Ondanks dat Persephones moeder, Demeter, geprobeerd heeft haar volgzaam op te voeden, streeft ze naar verandering in de orde van de goden. Ze heeft een opgewekte en positieve persoonlijkheid en deinst niet zomaar terug voor machtige tegenstanders. Ze waant zich veilig in Hades' rijk waardoor ze zich niet direct bewust is van de gevolgen van haar keuze om naar de onderwereld te vluchten, een plek waar ze echt tot leven durft te komen. De veranderingen die ze daar doormaakt, de manier waarop ze daar langzaam thuiskomt, zijn mooi en realistisch beschreven.

De schrijfstijl is op veel vlakken prettig, maar af en toe een beetje langdradig. Sommige gesprekken tussen of gedachtegangen van personages zijn behoorlijk uitgebreid. Dit maakt deze stukken tekst lang en slepend of dusdanig poëtisch dat het soms wat afdwaalt van de hoofdzaken. Hierdoor verlopen de gebeurtenissen wat trager dan je misschien zou verwachten, maar krijg je wel de kans mee te leven met de personages en hun ontwikkelingen. Dat geeft je de mogelijkheid meer begrip voor hun denkwijzen en keuzes op te brengen.

Emoties en gedachten brengt Fitzgerald sowieso voldoende onder de aandacht. De communicatie tussen Hades en Persephone lijkt goed te verlopen. In plaats van het opkroppen van gevoelens, worden meningsverschillen en conflicten uitgesproken. Naast de vele gesprekken en de groeiende angst voor de gevolgen van haar keuze, is er sprake van een bepaalde aantrekkingskracht tussen de twee hoofdpersonages. De ontwikkeling op romantisch en erotisch vlak is traag. In plaats van direct te handelen naar hun langzaam groeiende gevoelens, wordt hun band in een rustig tempo opgebouwd. Hierdoor wordt hun relatie realistischer en uiteindelijk intenser, alsof je er zelf deel van uitmaakt.

Daartegenover staan onderwerpen als trauma en mishandeling die aan bod komen. De auteur beschrijft personages die hiermee in aanraking komen en de gesprekken die hieruit voortvloeien op een realistische en respectvolle manier. Ook heeft ze gedacht aan een stukje feminisme, want de opkomst van meer vrouwelijk gezag speelt een rol. Persephone neemt daarin het voortouw en hoopt daarmee andere vrouwen en meisjes te inspireren en haar voorbeeld te volgen.

De spanningsopbouw verloopt niet in een stijgende lijn, maar komt eerder een beetje met horten en stoten. Hier en daar vinden er enkele meeslepende gebeurtenissen plaats die het tempo in het verhaal opvoeren, zoals de uiteindelijke confrontatie tussen Persephone, Demeter en haar vader Zeus. Elk voorgaand moment werkt toe naar deze ontknoping, maar uiteindelijk loopt die met een sisser af.

Koningin van de onderwereld is een traag opgebouwde hervertelling van de mythe over Hades en Persephone.