Geschiedenis en actie

Steve Berry is een grootheid op het gebied van de historische thrillers. Hij heeft al dertien boeken met Cotton Malone als hoofdpersoon geschreven. De veertiende kolonie is het elfde deel. De delen staan op zichzelf en het is dus niet nodig ze op chronologische volgorde te lezen. Zo nu en dan komen er passages in het verhaal voor die teruggrijpen naar voorgaande delen zonder dat dit wordt toegelicht; storend is dit echter niet.  

In De veertiende kolonie waarschuwen de Russen de Amerikanen dat die-hard communisten wraak willen nemen op de Verenigde Staten omdat deze hebben bijgedragen aan het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Op aanwijzing van de aftredende president van de VS stuurt Stephanie Nelle, leidster van de geheime dienst Magellan Billet, Cotton Malone met een verkenningsvliegtuig naar het Baikalmeer. Daar hebben de communisten zich verzameld onder leiding van Aleksandr Zorin. Hij is van plan de hand te gaan leggen op mobiele kernbommen uit de Sovjetperiode om daarmee tijdens de inauguratie van de nieuwe Amerikaanse president een aanslag te plegen.  

De meeste hoofdstukken bestaan uit relatief korte onderdelen waarin de auteur springt van de belevenissen van het ene personage naar die van het andere. Deze verteltrant herhaalt zich doorlopend. Berry toont zich daarbij een meester in het gebruik van cliffhangers. Hij creëert gespannen situaties door elke keer weer mensen in gevaarlijke situaties te brengen. Het verhaal bevat op meerdere plaatsen korte, maar ook lange teksten met feitelijk geschiedenismateriaal. Dit leidt af en breekt de spanning.  

Berry mixt historische feiten, zoals de oorlog van 1812, geheime plannen van de VS om Canada binnen te vallen, het twintigste amendement voor opvolging van de president en de nasleep van de koude oorlog met actie en strijd. Zo verweeft hij vakkundig geschiedenis en politiek met spanning en actie. Daarvoor heeft hij heel wat onderzoek ter voorbereiding van dit boek moeten doen. Zelf zegt Berry dat hij gemiddeld anderhalf jaar aan een boek werkt: zes maanden vooronderzoek en twaalf maanden schrijven, waarbij hij doorgaat met zijn onderzoek. Tijdens het lezen zal de lezer zich afvragen wat in het verhaal feiten zijn en wat fictie is. In een aantal gevallen is dit duidelijk, maar in veel ook niet. De auteur zegt zo dicht mogelijk bij de echte geschiedenis te willen blijven door te streven naar 90 procent feiten. De overige 10 procent heeft hij nodig om het verhaal levendig te maken. Voor De veertiende kolonie geeft de auteur gespecificeerd antwoord op deze vraag in de vorm van een 'nawoord'. Dit neemt niet weg dat Berry een ongewone interpretatie aan de werkelijkheid kan geven. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer hij op meerdere plaatsen in zijn verhaal Ronald Reagan de hemel in prijst alsof hij een uitstekende president zou zijn geweest. Deskundigen denken hier anders over. Een dergelijke opstelling doet enigszins afbreuk aan de deugdelijkheid van de weergegeven historie.  

In dit verhaal kiest de auteur voor een type plot dat hij al meerdere keren heeft gehanteerd. Er is sprake van een geheim uit het verleden dat beter begraven kan blijven, maar plots weer opduikt en daardoor tot rampspoed kan leiden. Liefhebbers van actiethrillers zullen genieten van de grote hoeveelheid actie: vechtpartijen, beschietingen, achtervolgingen, kernbommen, explosies en ga zo maar door. Het zou een James Bond-verhaal kunnen zijn, ware het niet dat de hoofdpersoon Cotton Malone bepaald geen James Bond is. Hij is een gewone man met gewone problemen, die ook fouten maakt en die je buurman zou kunnen zijn. Dit maakt het verhaal realistisch.  

Het complexe, ongeveer 500 pagina's lange verhaal vol historie en actie mondt uiteindelijk uit in een aangrijpende, maar weinig verrassende ontknoping.