Verdwijnende silhouetten

In 'Verdwijnende silhouetten' begeven we ons in Noord Holland en volgen we het reilen en zeilen binnen een boerenfamilie. Terwijl vader Willem het stilletjes aan heeft gehad met de beperkingen die de overheid steeds maar oplegt en het liefst gewoon wilt verder boeren zoals zijn vader en diens vader het altijd hebben gedaan strijdt dochter Fleur voor de rechten van dieren en wilt ze via haar blog mensen hiervan bewust maken. Ook wilt ze haar volgers duidelijk maken dat het belangrijk is om meer zorg te dragen voor ons milieu omwille van de klimaatverandering en vertelt ze welke maatregelen ze zelf kan nemen om het stikstofprobleem aan te pakken.

Fleur houdt van de koeien op de boerderij en wilt heel graag de boerderij van haar vader verder zetten maar ze heeft haar bedenkingen over zijn manier van aanpak en zijn omgang met de dieren – ze hebben het niet slecht maar toch wilt ze het graag diervriendelijker en wat anders aanpakken. Door deze verschillende generatie en andere visie botst het soms tussen vader en dochter en is moeder Elsa genoodzaakt de kerk wat in het midden te houden: ze heeft enerzijds begrip voor het harde werk van haar man die wilt overleven en enige winst wilt maken om niet ten onder te gaan en steunt hem hierin en anderzijds is ze fier op de doelbewustheid en vechtlust van haar dochter.

Wie ook trots is op de vrijheid van zijn, meningsuiting en gedachten is grootmoeder Agnes. Ze woont sinds ze herstellend is van een gebroken heup in een mantelzorgchalet dat haar kinderen voor haar hebben opgetrokken bij de boerderij en volgt het hele gebeuren mee. Agnes heeft een goede band met haar kleinkinderen en merkt vrijwel meteen dat het met kleinzoon Max niet zo goed gaat. Het lijkt zo vanzelfsprekend voor vader Willem dat zijn zoon de boerderij verderzet maar ook Max moet vechten om zijn eigen keuzes duidelijk te maken wat hem bijna fataal wordt.

Het vertoeven op de boerderij bij haar familie dwingt ergens ook Agnes om na te denken over haar eigen leven en de keuzes die zij toen niet kon maken omdat het simpelweg ondenkbaar was in die tijd om die vrijheden te hebben, laat staan eigen keuzes te hebben en te durven uiten en waar te maken. In het begin mistte ze haar vertrouwde vrije leven in de stad en de gezelschap van haar vrienden en voelde de mantelzorgchalet als verstikkend en verplichtend aan. Tijdens de pandemie corona gaat ze echt diep en vertrouwt ze haar kleindochter haar leven toe in een brief - maar uiteindelijk beseft ze dat haar thuisgevoel niet plaatsgebonden is maar hoort bij mensen die nauw aan haar hart liggen.

De auteur Greta Pauw heeft een prettige en vlotte manier van schrijven en heeft haar hoofdpersonages goed uitgewerkt. Ze schrijft in afwisselend perspectief Agnes en de blog van Fleur wat het aangenaam en modern maakt. Op het einde van het verhaal gaat het me echter wel wat te snel: enkele personages gaan in een zéér hoog tempo alle kanten op en in de blog van Fleur wordt in enkele zinnen héél veel geuit. Ook zijn er enkele wendingen in het verhaal die mij wat té ver gezocht zijn en hierdoor wat ongeloofwaardig overkomen. Het verhaal gaat voor mij hierdoor wat kabbelen wat ik jammer vind. Misschien kon dat wat beter uitgewerkt worden.

De problematiek in de landbouw was me niet echt ten volle gekend maar met haar boek ‘Verdwijnende silhouetten’ wist Greta Pauw mijn verdere interesse op te wekken zodat ik uiteindelijk mijn laarzen aantrok en langs ging bij boer Rik en zijn zoon Ewout hier in mijn landelijke gemeente Oedelem om hun modern melkveebedrijf te bezoeken tijdens onze Belgische dag van de landbouw.
In 2020 kwam daar een nieuwe grote melkveestal, waar de koeien gemolken worden door melkrobots. Boeren Rik en Ewout vinden een goed comfort voor de koeien erg belangrijk. Daarom is de nieuwe stal ruim en laat ze veel licht binnen. Een laagje in de lichtdoorlaatbare panelen houdt in de zomer wel de warmte buiten, terwijl ventilatoren op de warmste dagen de koeien verkoeling brengen. Een mestrobot houdt de roosters proper en de koeien kunnen zich laten verzorgen door de koeborstel. De mest wordt er gescheiden, waarna een deel gebruikt wordt als strooisel in de ligboxen, zodat de dieren altijd droog en comfortabel liggen. In het rantsoen voor de dieren gebruiken ze bijproducten uit de voedingsindustrie, zoals bierdraf en perspulp. Tijdens de rondleiding kwam ik alles te weten over hoe een modern melkveebedrijf draait: hoe de vijzelpers een luchtig boxstrooisel maakt van koeienmest en hoe de melkrobots feilloos elke koe wist te melken. Ik stond verbluft van de techniek hoe die robot weet welke koe wel en welke apart dient gemolken te worden – dit via een systeem aan hun halsband – en dat de melk uitgedrukt wordt in kilo en niet in liter op het display van de melkrobot. De koeien bij de melkrobots hebben vrij verkeer en zitten er vanaf de leeftijd van 2 jaar. De vaarzen zitten apart en krijgen ander eten. De kalfjes worden gescheiden van hun moeder, ze drinken de eerste twee dagen biest van de mama maar dan via een fles. Nadien krijgen ze 3 maal per dag melk dat ze drinken uit een emmer. De vrouwelijke dieren blijven op het bedrijf en met de vaarzen ( jonge koeien die voor het eerst gedekt zijn) wordt verder gekweekt. De stieren worden verkocht en worden uiteindelijk kalfsvlees bij de slager. De boer wist me te vertellen dat zijn koeien toch nog enkele maanden grazen in de weiden maar dat bij andere boeren in en rond de streek de koeien enkel nog in de stal verbleven. Via de ‘Carbon farming wandelroute’ ontdekte ik hoe de boeren in de omgeving koolstof opslaan.

Tijdens en na mijn bezoek aan de boerderij voelde ik ‘ Verdwijnende silhouetten’ volledig aan – ik voelde zowel empathie voor vader Willem als voor dochter Fleur.

Ik dank uitgeverij Palmslag voor het recensie exemplaar dat ik mocht ontvangen.