Lezersrecensie
Antwerpen: Centrum van de wereld.
In zijn dankwoord achterin het boek, laat de Britse romanschrijver, journalist, historicus en programmamaker Michael Pye weten dat hij Antwerpen De Gloriejaren voltooide in de verwarring na de dood van zijn echtgenoot. Dat is merkbaar; het boek is een chaotische samensmelting van feiten, jaartallen en personages. Uit die chaos komt een beeld naar voren van Antwerpen in de 16e eeuw: Centrum van de wereld. Een havenstad waarin het leven bruist en krioelt als in een hedendaags warenhuis. Alles draait om geld, handel, vernieuwing, kennis.
Nadat Brugge aan het eind van de 15e eeuw zijn positie als belangrijke handelsstad in Vlaanderen was kwijtgeraakt, greep het Brabantse Antwerpen zijn kans. The sky werd the limit voor deze dynamische doorvoerhaven. Er werd op de Beurs gehandeld in goederen, in geld, maar ook nieuwe denkbeelden werden aangevoerd door de vele vreemdelingen (Portugezen, Italianen, Engelsen, Afrikanen) die de weg naar de stad hadden gevonden. Er was vrijheid van denken, van handel, men genoot bewegingsvrijheid en dat allemaal door gebrek aan gezag. Klinkt utopisch, maar leidde tot wanorde en corruptie.
De Spaanse inquisiteurs kregen aanvankelijk geen voet aan de grond en ketterse boeken werden na verbranding gewoon opnieuw gedrukt. Nadat in 1566 radicale Calvinisten met de Beeldenstorm een einde maakten aan een periode van tolerantie, zette het verval in. Toen de Habsburgers in 1585 Antwerpen innamen, was een groot deel van de bevolking naar het noorden getrokken en was de stad verworden tot een bleke schaduw van zichzelf.
Hoewel Pye een reeks namen van beroemdheden opvoert (Plantijn, Ortelius, Dürer, Rubens, Brueghel, More), spelen zij een ondergeschikte rol in het boek; de enige echte hoofdrol is weggelegd voor de stad Antwerpen zelf.
De vergelijking met Wildevrouw van Jeroen Olyslaegers dringt zich op: de personages in Wildevrouw zijn fictie en warmbloedig; de mensen in Pye's Antwerpen zijn echt, maar blijven op afstand.
Het taalgebruik in Antwerpen De Gloriejaren stelt teleur; mogelijk door een matige vertaling? Geen mooie volzinnen die bijdragen aan aangenaam lezen. Het blijft een opsomming van feiten die als totaliteit een interessant stuk geschiedenis vormen.
Lodovico Guicciardini 1521-1589, Italiaans humanist en historicus - o.a. blz.170-172 over de inwoners van Antwerpen:
"Zy zijn vervaren ende gheschikt om over al ter wereldt te handelen, ja oock de vrouwen persoonen (al en hebben zy noyt buytens landts geweest) connen drie oft vier, sommighe vijf, ses ende seven talen spreken: welck een gherieffelijck ende wonderlijck dinck is".
Museum Plantin Moretus Antwerpen: Komt een Italiaan naar de Nederlanden.
Nadat Brugge aan het eind van de 15e eeuw zijn positie als belangrijke handelsstad in Vlaanderen was kwijtgeraakt, greep het Brabantse Antwerpen zijn kans. The sky werd the limit voor deze dynamische doorvoerhaven. Er werd op de Beurs gehandeld in goederen, in geld, maar ook nieuwe denkbeelden werden aangevoerd door de vele vreemdelingen (Portugezen, Italianen, Engelsen, Afrikanen) die de weg naar de stad hadden gevonden. Er was vrijheid van denken, van handel, men genoot bewegingsvrijheid en dat allemaal door gebrek aan gezag. Klinkt utopisch, maar leidde tot wanorde en corruptie.
De Spaanse inquisiteurs kregen aanvankelijk geen voet aan de grond en ketterse boeken werden na verbranding gewoon opnieuw gedrukt. Nadat in 1566 radicale Calvinisten met de Beeldenstorm een einde maakten aan een periode van tolerantie, zette het verval in. Toen de Habsburgers in 1585 Antwerpen innamen, was een groot deel van de bevolking naar het noorden getrokken en was de stad verworden tot een bleke schaduw van zichzelf.
Hoewel Pye een reeks namen van beroemdheden opvoert (Plantijn, Ortelius, Dürer, Rubens, Brueghel, More), spelen zij een ondergeschikte rol in het boek; de enige echte hoofdrol is weggelegd voor de stad Antwerpen zelf.
De vergelijking met Wildevrouw van Jeroen Olyslaegers dringt zich op: de personages in Wildevrouw zijn fictie en warmbloedig; de mensen in Pye's Antwerpen zijn echt, maar blijven op afstand.
Het taalgebruik in Antwerpen De Gloriejaren stelt teleur; mogelijk door een matige vertaling? Geen mooie volzinnen die bijdragen aan aangenaam lezen. Het blijft een opsomming van feiten die als totaliteit een interessant stuk geschiedenis vormen.
Lodovico Guicciardini 1521-1589, Italiaans humanist en historicus - o.a. blz.170-172 over de inwoners van Antwerpen:
"Zy zijn vervaren ende gheschikt om over al ter wereldt te handelen, ja oock de vrouwen persoonen (al en hebben zy noyt buytens landts geweest) connen drie oft vier, sommighe vijf, ses ende seven talen spreken: welck een gherieffelijck ende wonderlijck dinck is".
Museum Plantin Moretus Antwerpen: Komt een Italiaan naar de Nederlanden.
2
Reageer op deze recensie
