mindere research

Tussen 1975 en 1979 ging Cambodia gebukt onder het bewind van de Rode Khmer met Pol Pot als hun gevreesde leider. Iedereen werd uit de steden verjaagd om op het platteland werken, hierdoor werden alle steden verlaten. Intellectuelen werden uitgemoord, iedereen die niet binnen het communistische plaatje van de Rode Khmer paste werd eerst gemarteld en daarna ook vermoord. Naar schatting kwam in die periode tussen de 1.6 miljoen en 2 miljoen Cambodjanen om het leven. Niet alleen door de martelingen, maar velen stierven ook door ontbering, tekort aan medische zorgen en medicijnen, honger, etc… . Een ganse generatie werd uitgeroeid. Pol Pot stond aan het hoofd van die Rode Khmer en Nuon Chea was hierbij zijn rechterhand. De processen tegen oorlogsmisdadigers zoals Pol Pot, Nuon Chea en andere leden van de Rode Khmer duurde jaren. Nuon Chea werd uiteindelijk pas in 2018 veroordeeld door het Cambodjatribunaal voor genocide. Hij was toen 92 jaar oud.
Michiel Kroesbergen heeft met Uit de schaduw van Pol Pot een verslag weergegeven van dit proces.

Het boek bestaat uit twee delen, in een eerste zal de auteur een beknopte samenvatting geven van de geschiedenis van Cambodja. Zo wordt het ook toegankelijk voor de lezers die nog maar weinig over de Cambodjaanse geschiedenis weten. Michiel begint bij het begin in 802 met koning Jayavarman II een van de eerste koningen van het Cambodjaanse rijk en eindigt in 2019. Hierbij schenkt hij extra aandacht aan de periode 1975-1979 waarin de Rode Khmer aan de macht komen tot aan hun val. In dit eerste deel houdt de auteur het kort om de lezer niet te vervelen en snel tot zijn hoofdthema te komen, maar ik vraag mij af of hij het niet te beknopt heeft gehouden. Zo mis ik toch veel diepte in zijn betoog en bepaalde details die toch wel van belang zijn geweest tijdens de periode van de Rode Khmer. Misschien had het beter geweest als hij niet zo ver teruggegaan was in de Cambodjaanse geschiedenis, de vele koninkrijken en de geschiedenis van Angkor zijn minder van belang. Een gedetailleerder focus vanaf de koloniale periode en de geschiedenis van de Rode Khmer had hier beter geweest. Ook enkele kleine voetnoten zouden bepaalde beweringen een andere en correctere context geven. Zo heeft de auteur het bijvoorbeeld over het ‘monnik-af’ zijn maar dit is een term die men op verschillende manieren kan interpreteren, een simpele vermelding in een voetnoot dat iedere Boeddhistische tienerjongen het klooster in gaat voor enkele maanden geeft het al een andere interpretatie en zou het duidelijker maken voor lezers die nog niet veel boeken over Cambodja gelezen hebben.

In een tweede deel zal de auteur zich enkel richten op de rechtszaak tegen Nuom Chea in het Cambodjatribunaal. Een weergave van deze zaak is volledig terug te vinden online en de auteur zal hier grote delen van reproduceren in zijn boek, samen met zijn eigen interpretatie. Ook hier mis ik af en toe meer duiding zodat men als lezer alles beter in de correcte context kan plaatsen. Bovendien zal de auteur te weinig argumenten aanvoeren bij zijn eigen aannames. Zijn onderzoek naar de echte feiten lijken mij dan ook oppervlakkig uitgevoerd te zijn. Soms, tijdens het lezen, vroeg ik mij af of de auteur echt wel ooit in Cambodja was geweest. Dit is zonde, want het is een minder gekend stukje uit de wereldgeschiedenis die niet vergeten zou mogen worden! Het is een schande wat er gebeurde in Cambodja tussen 1975-1979, het is onbeschrijflijk gruwelijk en mag niet in de vergeethoek terechtkomen.

Stilistisch heeft de auteur dan wel een klare duidelijke schrijfstijl. Hij kan alles op een eenvoudige manier uitleggen op een zelfs boeiende manier. Hoewel het grotendeels gaat over rechtbankverslagen, wat op zich vaak saaie kost is, heeft de auteur dit op een interessante manier gebracht. Wat meer aandacht inhoudelijk en dit was een zeer goeie non-fictie geworden. Maar bij non-fictie is de inhoud het belangrijkste, het moet correct zijn en eigen hypotheses moeten voldoende argumenten bevatten.
Ik miste in dit boek een diepgaandere research, meer argumenten voor de aannames en hypotheses, zoals bijvoorbeeld waarom hij denkt dat Chum Mey, overlevende van het Rode Khmer regime, niet de volledige waarheid verteld. Michiel kan misschien wel gelijk hebben in zijn bewering, maar wat zijn zijn argumenten, waarom denkt hij dit? Bovendien lijkt het boek voor mij grotendeels op een eenvoudige vertaling van het verslag van het proces, die je online kan raadplegen, er is weinig eigen inbreng van de auteur en wanneer hij zelf iets aanbrengt ontbreekt het aan argumentatie. Jammer, want het is zeker een boeiend onderwerp, over een stukje geschiedenis die we nooit mogen vergeten. Ik scoor het boek een 2.5 sterren ***.

https://perfecteburen.nl/review/uit-de-schaduw-van-pol-pot-nuon-chea-en-de-rode-khmer-michiel-kroesbergen/