Meesterwerk van de Russische literatuur

Ik voel me blij en rijk nu ik Oorlog en Vrede gelezen heb. Blij omdat ik het boek uit heb, het kostte nogal wat tijd en moeite want het is zeker geen makkelijk boek om te lezen. 1550 pagina's, zware materie. Maar in die zware materie zit een fantastisch mooie roman die zo ongelofelijk veel elementen bevat. Liefde, filosofie, oorlog en vrede. Het is een van de mooisten die ik ook heb gelezen. Ik heb de vertaling van Yolanda Bloemen en Marja Wiebes uit 2006 gelezen. Volgens hen bevat het de originele tekst, die door Tolstoj zelf in boekvorm is gepubliceerd.

Het verhaal omvat de veldtocht van Napoleon tussen 1805 en 1812, waarbij er vooral veel aandacht wordt besteedt aan de slagen bij Austerlitz en Borodino. Maar de veldtocht speelt zich tegelijkertijd ook weer af op de achtergrond, want we volgen voornamelijk twee adelijke families uit Rusland, waarvan meerdere leden meevechten tijdens de oorlog. Enerzijds leren we de familie Rostov kennen, anderzijds de familie Bolkonski. Pierre Bezoechov, een bastaardzoon van een rijke graaf, is ook een hoofdpersoon. Hij is van adel, maar valt in die wereld een beetje uit de toon. Hij komt net terug na jarenlang in Parijs te hebben gewoond, is wat dik en houdt zich niet altijd even goed aan de etiketten wat vaak voor hilarische taferelen zorgt.
Het kan in het begin lastig zijn om alle personages, het zijn er heel wat, uit elkaar te houden. Een lijstje van personages kan hierbij helpen, alhoewel ik het zelf na een tijdje niet meer nodig had.

De verloving van Andrej Bolkonski met de jonge, energieke Natasja Rostova vormt een hoofdlijn binnen het verhaal, dat zich verder uitdiept in liefdesintriges en soirees. Veel personages maken een persoonlijke groei door tijdens het verhaal, iets dat uiterst interessant is om te lezen. Net als bij andere werken van Tolstoj is de kracht dat het zo mooi, levendig en interessant beschreven is dat je het gewoon niet weg kan leggen. De aanloop naar veldslagen kan soms wat langdradig aanvoelen, omdat er ook hele hoofdstukken aan de bespreking van strategische plannen wordt besteedt. Maar als je de delen leest waar de veldslagen van Austerlitz en Borodino worden beschreven, voelt het alsof je zelf op het slagveld staat.

Daarnaast besteedt Tolstoj ook, met de blik van een historicus en filosoof, aandacht aan het hoe en waarom de veldslagen verliepen zoals ze deden en waarom Napoleon of een Russische commandant een beslissing nam. Dit duurde vaak een of twee hoofdstukken en dit waren kleine hoogtepuntjes voor mij.

In Oorlog en Vrede kom je in het Rusland van begin negentiende eeuw terecht. Het kost zoals gezegd tijd, moeite en energie om het boek te lezen maar je krijgt er ongelofelijk veel voor terug.