Meer dan 6,5 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Glimp van vooroorlogs Königsberg

TomD 14 juni 2020
Oost-Pruisen, 1932-1945. Deze verre noordoosthoek was reeds eeuwenlang Duits. De trotse hoofdstad Königsberg was de geboorteplaats van Kant. In 1945 eindigde alles abrupt. Het lot van Oost-Pruisen, het eerste stukje Duits grondgebied dat leed onder wraakzuchtige invallende Sovjets, was nog tragischer dan dat van andere oostelijke gebieden van het Derde Rijk. Alle Duitse inwoners zijn gevlucht, omgekomen of gedeporteerd. Nu is het een deel van Rusland (Kaliningrad), waar bijna niets nog dateert van voor Wereldoorlog II, en Kant de enige Duitser is die nog herinnerd wordt.

Inge is enig kind in een welgesteld koopmansgezin in hartje Königsberg. Ze is er geboren in 1924 en groeit op als een vrolijke prinses. Heel anders is het oude klagerige vrouwtje dat haar kleindochter Svenja 80 jaar later kent. Haar verleden is gehuld in een mysterieus zwijgen. Tot Svenja haar aan het praten krijgt. Uit de gesprekken ontrolt zich het turbulente leven van een vrouw die geboren is in een landstreek die niet meer bestaat, geleefd heeft in Duitsland, stierf in Polen en haar laatste rustplaats vond in Frankrijk.

Pas aan het begin van de 21ste eeuw vallen voor kleindochter Svenja de stukjes van de puzzel, waarvan ze nooit het bestaan heeft vermoed, één na één op hun plaats. De code van Inges stilzwijgen was voor altijd doorbroken en ze was bevrijd. Terwijl de familie nog worstelde met de nieuw verworven kennis, sloeg Inge simpelweg de pagina om. Zij was de oorlog doorgekomen, die anderen had vernietigd. Maar ze was het land van haar kindertijd verloren, dat ze nog altijd met zich meedroeg.

Svenja O’Donnell heeft zich uitstekend ingeleefd. Ze bezocht de plaatsen die voorkomen in haar verhaal en documenteerde het boek met foto’s en kaartjes. Ze typeert treffend een hele waaier aan stemmingen: van gelukzalige momenten aan de Oostzeekust, swingmuziek in Berlijn tot het hele andere uiteinde van het spectrum. “Inges oorlog” is een familiegeschiedenis met nadruk op historische aspecten maar evenzeer met psychologische en familiale diepgang. Svenja kreeg geheimen toevertrouwd waarvan ze zelf ondersteboven geraakte, waarvoor ze een verwerkingsproces nodig had, zichzelf vragen stelt en deelt met de lezer. Ze heeft een knap en deskundig onderbouwd familieverhaal tot stand gebracht, waarbij ze een glimp van het bijna van de kaart geveegde vooroorlogse Königsberg deed herleven.

****
Toegevoegd aan mijn lijst "Oost-Europa 20ste eeuw": boeken die de geschiedenis van Oost-Europa in de 20ste eeuw behandelen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van TomD