Duistere geheimzinnigheid

Geweldig boek! Een vrouw wordt belaagd in de trein naar haar thuisstad, en weet maar net haar belager te ontlopen. Zeden en gewoontes zijn in verval, maar er is nog veel meer in verval. Op de achtergrond wordt gesuggereerd dat het om een verval van de hele wereld gaat. Geen idee, positieve houding of montere stemming kan daar tegenop. Sommigen proberen het nog wel, ellk op hun manier. De zoon van de vrouw in de trein is een beetje gek, in de zin dat hij zich nog verzet, en gelooft dat er houvast in de regelmaat der hemellichamen te vinden is. Zo boven, zo beneden, en als een soort dorpsgek zwerft hij door de stad, en staat hij her en der bekend vanwege zijn ensceneringen van de hemelse orde.
En dan is er nog een stel, een oudere pianist (of muziekdocent - ik heb geen zin om dat nog na te gaan in het boek, ook de namen zoek ik niet op). Ik doe slechts kond van mijn leesplezier in een stream of consciousness - net zoals dit Hongaars boek ook geschreven is. Maar het aangrijpingspunt van de beschrijvingen van de karakers is niet zozeer een of ander soort zintuiglijk bewustzijn met zijn subjectiviteit, maar een of ander bevreemdend punt van de gezwollen (in de positieve zin des woords) taal van de auteur zelf. Nu, dat oudere stel leeft gescheiden, en de vrouw doet ook nog pogingen om te redden wat er te redden valt, tegen het verval - en zo blijkt later, maakt zij juist gebruik van de krachten die het verval bevorderen om er zelf beter van te worden met haar comite. Maar haar man, die leeft dus een teruggetrokken bestaan, en weert de buitenwereld af, en poogt in zijn huis nog een bastion te maken tegen het verval.

Enfin, dan heb je ook nog dat rare circus, met de meute eromheen die het verval pas echt goed door laat stoten in de stad, en waardoor er een feitelijke anarchische toestand uitbreekt in de stad. Het verval kent verschillende snelheden, en als ze op de echtgenoot en op de zoon aangrijpt, komen deze tot een soort transformerende inzichten in het wezen van de wereld, en hun leven tot nu toe, waardoor hun onderling verweven ' stream of consciousness', nog verdere quasi-duister-mystieke hoogten bereikt.

Het leest in het begin een beetje moeilijk, maar als je eenmaal "in" de karakters zit, en je laat je meenemen door de lang uitgesponnen zinnen is het ' fenomenaal'.