De kracht van de herhaling

Want opnieuw een Mariasboek. Opnieuw de stijl waarin telkens bepaalde frases maar ook gebeurtenissen steeds weer terugkeren, en de omlijsting vormen door de gedachtes van de hoofdpersoon van wat er feitelijk gebeurt. Zoveel gebeurt er eigenlijk niet. Hoewel wat er gebeurt zich op een spionnenniveau afspeelt dat wel heel veel suggesties wekt dat er van alles gebeurt. Toch is het vooral in het twijfelende en zichzelf pijnigende hoofd van de hoofdpersoon waar de dingen zich afspelen. En wat voor dingen dan? Van alles, van het leven, de belangrijke. Maar wel door de lens van Marias. Ik had net Tokarczuk gelezen, en dan valt wel op wat een ontzettend intellectuele aanpak de hoofdpersoon heeft om zich met gebeurtenissen uiteen te zetten. En steeds weer doordenkend, en reflecterend rond grootse zaken van leven en dood, geweld, en oorlog, en het passeren van de tijd.
Maar toch net geen vijf sterren. Als dit mijn eerste Marias was, dan wel. Maar hoe vernuftig, meeslepend, en tegelijk komisch en bloedserieus het voortglijdende tekst van Marias ook is, het lijkt toch teveel op zijn andere werken om er nog echt heel erg van onder de indruk te raken. In de eerste paar honderd bladzijden dacht ik wel: "eindelijk weer een goed boek dat ook makkelijk leest (anders dan Tokarczuk, die vraagt wat meer van de lezer), en dacht ik dat dit eigenlijk beter is dan Tokarczuk, of beter, omdat die manier van tekst, taal, denken en mijmeren mij meer ligt dan dat van Tokarczuk. Maar na verloop van tijd voelt dat dan juist toch ook weer aan als een trucje, als teveel herhaling. Maar dat gezegd hebbende, is dat geheel tegen de achtergrond dat ik zo ongeveer alles van Marias gelezen heb. Oftewel TopBoek, en natuurlijk heel heel jammer dat hij overleden is.