hoe een familie elkaar lijkt te verliezen in moeilijke tijden

Eerst zie je de stamboom van de familie Kurc in 1939.
Het verhaal begint als Addy probeert om voor Pesach naar huis te komen. Dat lukt echter niet, hij komt erachter dat Joden niet meer mogen reizen en hij moet zelfs het Franse leger in. Ondertussen viert zijn familie wel deze feestdag, ze zijn zich er niet echt van bewust dat deze dag de laatste feestdag is dat ze bij elkaar zullen zijn. Het is 1939 als Hitler Polen binnenvalt en later verdeeld met de Russen. Hierdoor wordt de ene helft van Polen Duits en de andere helft Russisch. Dit is een van de vele gebeurtenissen die tussen de hoofdstukken met het verhaal van de familie Kurc en aanhang wordt verteld. Veel zaken die ik niet wist en waardoor de oorlog in Polen dichterbij komt dan ooit. De familie valt uit elkaar, ze worden in Getto’s gestopt, van hun bed gelicht en ze proberen weg te komen van deze ellende. Vaak om in een nieuwe ramp terecht te komen. Het is een geluk bij een ongeluk dat zij welgestelde Joden zijn, de ouders van dit gezin hebben de Grote Oorlog meegemaakt en hebben toen ook al veel ellende gekend. Na deze oorlog hebben ze een goedlopende textielzaak in het centrum. Ze zagen eerder wel dat er steeds meer mensen weggaan uit Polen maar denken (zoals zoveel Joden) dat het wel mee zal vallen. En dan kunnen ze ineens geen kant meer op. Worden uit hun huis en uit hun leven gezet. De familie verscheurd en wanhopig. Het enige wat ze overeind houdt is de muziek. Dat verbindt hun met elkaar.
Georgia heeft deze familie niet bij toeval gekozen, het is de geschiedenis van haar familie. Ze neemt je mee, door de oorlogsjaren heen en spaart je niet als lezer als ze de gruwelijke gebeurtenissen beschrijft. Door deze directe vertelstijl voel je je met de familie verbonden. En toch leest het wel als een familieroman. Er is naast de ellende genoeg ruimte voor romantiek, liefde en houden van elkaar. Gevoelens worden gedeeld en angsten worden zichtbaar. Ze neemt je mee in de gedachten van deze mensen en laat je hun menselijkheid zien. Iedereen wil overleven en beseft dat hij of zij daardoor soms offers moet brengen of mensen achter moet laten. Ik bladerde in het begin regelmatig terug naar de stamboom om te zien wie bij wie hoorde maar later was dat niet meer nodig. Wat mij onder andere erg aangreep is dat Mila haar echtgenoot verliest in het begin van de oorlog en uit alle macht probeert haar dochtertje Felicia probeert te redden.
De zin ‘wij waren de gelukkigen’ komt midden in het verhaal ineens terug als Mila en Felicia als uitverkorene Joden op reis mogen naar Amerika. Dit soort gebeurtenissen geven de benarde situatie waar ze inzitten heel mooi weer. Je hoopt uit alle macht dat ze het zullen overleven, zullen redden tijdens de ontberingen. En je schrikt van de cijfers die in het boek genoemd worden van de aantallen die het niet gered hebben. Een mooi ontroerend en historisch verhaal dat laat ziet hoe de gebeurtenissen uit deze oorlog een familie uit elkaar scheurt.